Fransız askerleri bir ülkeden daha çekilmek zorunda kaldı! Sömürge dönemi sona eriyor…
Fransa, Senegal’deki askeri yerleşkelerinden 2’sini yetkililere teslim etti.
Fransa’nın Dakar Büyükelçiliğinden yapılan yazılı açıklamada, Dakar’daki “Marechal” ve “Saint-Exupery” isimli yerleşkelerin, daha evvel varılan karar doğrultusunda Senegal tarafına devredildiği duyuruldu.
Fransa’nın ülkedeki öbür 3 askeri yerleşkesinin teslim tarihi de Fransa-Senegal Karma Komitesi tarafından belirlenecek.
Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, yeni yıl münasebetiyle yaptığı konuşmada, ülkede bulunan yaklaşık 350 Fransız askerinin bu yıl içinde ülkesinden ayrılacağını açıklamıştı.
FRANSA ÇAD’DAKİ ÜSSÜNÜ DEVRETTİ
Fransa, son askeri üssünü de Çad ordusuna devrederek ülkedeki askeri varlığına büsbütün son verdi.
Çad Genelkurmay Başkanlığından yapılan açıklamada, Çad’ın başşehri Encemine’de bulunan Adji Kossei Üssü’nün denetiminin Fransız askerlerinden devralındığı bildirildi.
Açıklamada, “Adji Kossei Üssü’nün devralınması, Fransız güçlerinin Çad’daki varlığının büsbütün sona ermesini sağlamıştır. Bu evre teslim, üst seviye yetkililerin iradesine, bilhassa Cumhurbaşkanı Muhammed İdris Debi İtno ve Çad halkının taleplerine uygun halde gerçekleştirilmiştir.” tabirleri kullanıldı.
Çad hükümeti, 28 Kasım 2024’te Fransa ile imzalanan savunma endüstrisi ve güvenlik alanındaki işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan muahedeyi iptal etme kararı aldığını duyurmuştu.
Ardından Fransız savaş uçakları ve askeri birliklerinin ülkeyi terk etmeye başladığı belirtilmişti.
Fransız askerlerinin konuşlu olduğu Faya Askeri Üssü 26 Aralık 2024’te, Abeche Askeri Üssü ise 12 Ocak’ta Çad ordusuna teslim edilmişti.
FİLDİŞİ KIYISI, ÜLKEDEKİ FRANSIZ ASKERİ ÜSSÜNÜ DEVRALDI
Fransa, Fildişi Kıyısı’ndaki Port-Bouet askeri üssünü Fildişi ordusuna teslim etti.
Üstte düzenlenen periyot teslim merasimine, Fildişi Kıyısı Başbakanı Robert Beugre Mambe, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Meyliet Kone, Savunma Bakanı Tene Birahima Ouattara ve Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu katıldı.
Fildişi Sahili Savunma Bakanı Ouattara, törende yaptığı konuşmada, iki ülke ortasındaki dostluk ve stratejik işbirliğinin yeni bir kademeye ulaştığının altını çizerek, üssün devredilmesi kararının ortak alındığını kaydetti.
Fransa Savunma Bakanı Lecornu ise Fransa’nın ülkedeki varlığının kaybolmadığını bilakis dönüştüğünü belirterek, ülkede kalacak 80 askerle Fransız mevcudiyetinin devam edeceğini söyledi.
Tören sonunda Fransa’ya ilişkin Port-Bouet askeri üssü Fildişi Kıyısı Silahlı Kuvvetleri’ne devredildi ve üsse Fildişi Sahili’nin ilk Genelkurmay Başkanı General Ouattara Thomas d’Aquin’in ismi verildi.
Fildişi Kıyısı Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara, yeni yıl vesilesiyle yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, ülkedeki Fransız askeri üssünün ocak ayı içerisinde ülkesine devredileceğini duyurmuştu.
Port-Bouet askeri üssü, 1978’de 232 hektarlık bir alanda kurulmuştu.
ASKERİ VARLIĞI AZALDI
Fransa’nın 2020’de Sahraaltı Afrika’da 10 bin 700 olan asker sayısı, son 5 yılda azalarak 2 bin 280 geriledi.
Fransa, 2020’den beri Afrika ülkeleriyle yaşadığı meseleler nedeniyle bu ülkelerdeki askeri operasyonlarını ya sonlandırdı ya da bölgedeki askeri üslerini lokal yetkililere teslim etmek zorunda kaldı.
Mali, Burkina Faso ve Nijer’de gerçekleşen darbeler sonrası bu ülkelerdeki askerlerini çekmek zorunda kalan Fransa, Çad ve Fildişi Kıyısı’nda de askeri üslerini devretti.
Fransa’nın Ocak 2020’de Mali’de yaklaşık 5 bin, Nijer’de 1500, Cibuti’de 1500, Çad’da 1000, Fildişi Kıyısı’nda 600, Gabon’da 350, Senegal’de 350 ve Burkina Faso’da 400 askeri bulunuyordu.
Mali, Burkina Faso ve Nijer’in askeri idarelerinin Fransa ile askeri muahedeleri feshetmesi üzerine Aralık 2023 prestijiyle kelam konusu 3 ülkede Fransa’nın askeri kalmadı.
Çad idaresinin talebiyle Ocak 2025 prestijiyle ülkedeki 3 askeri üssünü devreden Fransa, Fildişi Kıyısı’ndaki tek askeri üssünü de dün prestijiyle Fildişi Kıyısı ordusuna bıraktı.
Çad’da misyonlu Fransız askerlerinin tamamı ülkeyi terk ederken, Fildişi Kıyısı’nda 80 asker ülkede misyon yapmaya devam edecek.
Yaklaşık 350 askerin bulunduğu Senegal’deki Fransız üssünün de yıl sonunda kapanması bekleniyor. Sayısı şimdi belirli olmasa da Fransa’nın Senegal’de de asker bırakabileceği belirtiliyor.
Fransa’nın Cibuti ve Gabon’daki asker sayısında rastgele bir değişiklik olmadı.
“İSTENMEYEN KİŞİ” İLAN EDİLEN BÜYÜKELÇİLER VE GÖNDERİLEN ASKERLER
Mali’de 2020’de Assimi Goita önderliğinde yapılan askeri darbe sonrası Fransa’nın 2013’ten bu yana ülkede yürüttüğü askeri operasyonlar tartışma konusu oldu.
Mali, Şubat 2022’de yaklaşık 5 bin Fransız askerinin vazife yaptığı Barkhane Operasyonu ögelerinin topraklarından bir an önce ayrılmasını talep etti ve Mayıs 2022’de de Fransa ile savunma alanındaki işbirliklerini feshetti.
Fransa, Mali’deki Gao askeri üssünü de kapatmak zorunda kaldı.
Burkina Faso’da da Eylül 2022’de idareye el koyan İbrahim Traore önderliğindeki askeri idare, Ocak 2023’te hem Fransa ile askeri işbirliği mutabakatını feshetti hem de Fransa’nın Vagadugu Büyükelçisi Luc Hallade’yi hudut dışı etti.
Şubatta da Sabre Operasyonu kapsamında konuşlu 400 Fransız askeri, Burkina Faso’nun talebiyle ülkeden ayrıldı.
Mali ve Burkina Faso’dan ayrılmak zorunda kalan lakin Sahel bölgesini terk etmek istemeyen Fransa, askerlerini Nijer’de yine konuşlandırsa da bu plan değişikliği Niamey’deki darbe nedeniyle uzun vadeli olmadı.
Fransa ile yakın bağlantılar kuran devrin Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un Temmuz 2023’te devrilmesiyle Fransa, Sahel’deki yakın müttefiki Nijer’den de çekilmek zorunda kaldı.
Askeri idare, darbeden çok kısa mühlet sonra Ağustos 2023’te Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’yi “istenmeyen kişi” ilan etti.
Büyükelçi Itte, yaklaşık bir ay ülkeden gitmemek için dirense de Aralık 2023’te Fransa, Niamey Büyükelçiliğini kapattı, yaklaşık 10 yıldır bölgede konuşlu 1500 askerin tamamını da çekti.
