‘Her 5 kişiden 1’inde işitme kaybı var’
Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği (TOKSUD) Lideri Prof. Dr. Meral Didem Türkyılmaz ve Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği (Türk KBB-BBC) Genel Sekreteri Prof. Dr. Özgür Yiğit, 3 Mart Dünya Kulak ve İşitme Günü münasebetiyle değerli ikazlarda bulundu. İşitme kaybı konusunda toplum şuurunun artırılması ve vatandaşların işitme muayenesi testlerine başvurmasının sağlanması için ilgili sivil toplum kuruluşları tarafından İstanbul’da Taksim tramvay durağı ve tramvaylara uyarıcı ilanlar yerleştirildi, ‘Hayat Duyunca Güzel’ sloganı ile toplumsal farkındalık sağlanması amaçlandı.
İŞİTME SIHHATİ ZİHİNSEL İŞLEVLERİ DA ETKİLİYOR
İşitme kaybının toplumsal izolasyona neden olup zihinsel işlevlere olumsuz tesiriyle, demans üzere hastalıklara da taban hazırlayabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Özgür Yiğit, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran şu an 1,5 milyar insan sağlıklı duymuyor. Her 5 şahıstan 1’inde işitme kaybı var. Bu oran 2050’de 4’te 1’e yükselecek ve 2,5 milyar insan, işitme kaybıyla karşı karşıya kalacak” dedi. Prof. Dr. Yiğit, “İşitme, bağlantı için, toplumsallaşma için en değerli işlevlerimizden birisi. Bir yeni doğan bebek şayet işitme kaybı ile dünyaya geliyorsa, konuşmayı öğrenmesi, dünyayı duyması mümkün olmuyor. Her 1000 doğumdan 2 ya da 3 bebek işitme kaybıyla dünyaya geliyor. Yani Türkiye’de yılda yaklaşık 1 milyon doğum olduğunu düşünürsek, yaklaşık 3 bine yakın bebek işitme kaybı ile dünyaya geliyor. Bunların erkenden tanısı, yeni doğan işitme taraması ile şu anda mümkün. Lakin işitme kaybı sonraki periyotlarda de ortaya çıkabilir. Okul çağındaki çocuklarda da işitme kaybı olabilir. Onların erken tanınması için okul çağı taramaları da çok kıymetli. Şu an tam istediğimiz üzere değil, okul öncesi tarama da yapmak lazım. Bunların da ileriki devirlerde yeni doğan işitme taraması üzere yaygınlaşması gerekir” dedi.
75 YAŞ ÜZERİ HER İKİ BİREYDEN BİRİNDE İŞİTME KAYBI
Sadece çocukluk çağı değil erişkin devirdeki işitme kayıplarının bilhassa zihinsel işlevler açısından çok kıymetli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yiğit, şunları söyledi: “Aslında erişkin insan kendisi işitme kaybının farkına varabilir. Bu nedenle erişkinlik çağında tarama yapmak çok gerekli değil. Daha çok yaşlılar için tahminen tarama gerekebilir. Biz biliyoruz ki kulağımız, iç kulağımız da yaşlanıyor bizimle birlikte. Münasebetiyle yaşlılıkla birlikte işitme kayıpları artıyor. 65 yaş ve üzerinde her 3 şahıstan biri, 75 yaş sonrasında ise her 2 bireyden birinde işitme kaybı olabilir. Dünya Sıhhat Örgütü diyor ki; şu anda 1,5 milyar şahısta işitme kaybı var. Hem yaşlanmaya bağlı hem de kullandığımız aygıtlara, bulunduğumuz ortamlara, yüksek sesle müzik dinlemeye bağlı olarak. Halkımızın farkında olması lazım. Tamam aşikâr bir yaşa kadar çok yeterli duyuyor olabiliriz ancak aşikâr bir yaştan işitme kaybı başlayabilir. Tedavisi çok değerli.”
TEDAVİ EDİLMEZSE DEMANS TETİKLENEBİLİR
Son yıllarda yapılan çalışmaların, işitme kaybı vaktinde tedavi edilmediğinde bireyde yalnızlaşma, toplumsal izolasyon ve demansın daha fazla görüldüğünü gösterdiğine işaret eden Prof. Dr. Yiğit, sözlerini şöyle noktaladı: “Çağımızın hastalığı olan demans, bunama üzere birtakım hastalıkların geciktirilebilmesi açısından işitme sıhhati çok değerli. 2050 yılından itibaren her 4 şahıstan 1’inde işitme kaybı bekleniyor, göstergeler bunu söylüyor. Tahminen 2050 yılında işitme kaybı yaşayan insan sayısı 2,5 milyarı bulacak. Dünyanın en değerli sorunlarından biri olacak. Ancak biz farkında olursak, birtakım önleyici önlemler alırsak erken teşhis ve tedavi üzere, bu dehşetli üzere görünen sorunun tahminen de önüne geçebileceğiz. Zira hayat duyunca hoş diyoruz.”
ÇOCUKLARDA BİR ŞİİRİ TEKRARLAYAMAMA VARSA
Prof. Dr. Meral Didem Türkyılmaz ise şunları söyledi: “İşitme sıhhati denince aklımıza yalnızca kulak gelmemeli. Dinlememizi, yürümemizi, istikrarda kalmamızı, sağlıklı koşmamızı, kitap okumamızı, müzik söylememizi, yani hayatın birçok alanını etkileyen çok kıymetli bir yere sahip. Yapılan çalışmalar, fark edilmeyen ya da tespit edilemeyen işitme kayıplarının, tespit edilenlerden çok daha fazla olduğunu gösteriyor. Nedir bu sinyaller? Çok kolay bir halde karşınızdakini duyamaz ve tekrarlatırsanız, gürültülü ortamlarda sesin nereden geldiğini ayırt edemezseniz, karşınızdaki kişiyi tam olarak anlayamazsanız, uzun yönergeleri takip edemezseniz, karıştırırsanız, şiir tekrarlayamazsanız; mesela çocuklardaki en büyük işaretlerden biri budur, işitsel hafıza ve marifetler etkilenir. Müzik dinlemede sorunlar yaşarsanız, başınız devamlı ağrırsa, gün sonunda yorulma ile sonuçlanan bir tablo varsa işitme kaybından şüphelenebiliriz. Bu durumda kesinlikle vakit kaybetmeden ilgili uzmana gitmemiz gerekir. Kulak burun boğaz (KBB) doktorları kulak muayenesini yapar, ondan sonra da odyologlar işitme testini gerçekleştirir.”
DÜZENLİ ARALIKLARLA İŞİTME TESTİ ÖNEMLİ
Prof. Dr. Türkyılmaz, düzenli aralıklarla işletme testleri yaptırarak işitme sıhhatini muhafazanın çok değerli olduğunu belirterek kelamlarını şöyle noktaladı: “Hekim gerekli gördüğü taktirde işitme testleri artık her yerde yapılıyor. Lakin bizim bilhassa işaret etmek istediğimiz kesim, bakım konutlarında yaşayanlar. Bu huzurevlerinde olan insanların kesinlikle taranması lazım. Zira onların Demans, Parkinson, Alzheimer üzere hastalıklara yakalanma riskleri, sağlıklı yaşlı bireylere nazaran çok daha fazla. Bu yüzden birinci evvel buralarda işletme taramalarının başlatılıp daha sonrasında sağlıklı yaşlı bireyler için de genişletilmesi, bizim işitme sıhhat uzmanları olarak en büyük misyonumuz. Sayılar yüksek, her 5 şahıstan 1’inde işitme kaybı var olduğunu düşünürsek çok daha dikkat etmemiz lazım. Annemiz, babamız, büyük annemiz, büyük babamız, etrafımızdaki herkeste olabilir. Kimlerde bu faktörleri görürsek, en kısa müddette bir KBB doktoru muayenesi ve gerisinden odyolog ile işitme testi yapılmalıdır. İşitme sıhhatinizi korumak ismine, dikkat etmek ismine Türkiye Odyologlar ve Konuşma Bozuklukları Uzmanları Derneği olarak bütün odyologlarımız ismine bizim sloganımız, ‘Hayat Duyunca Güzeldir’ diyoruz.”
