Google’dan 2 yıl sonra Kahramanmaraş itirafı: Hata yaptık

BBC’nin haberine nazaran Google, Kaliforniya merkezli Silikon Vadisinden yönetilen Android Zelzele İkazları (AEA) sisteminin yanlışlarını itiraf etti.

Google, BBC’ye yaptığı açıklamada, Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sırasında AEA’nin kusurlu çalıştığını tespit ettiklerini bildirdi.

Buna nazaran sistem, merkez üssüne 98 mil (157 kilometre) uzaklıkta yaklaşık 10 milyon şahsa zelzeleye karşı en yüksek düzey ikaz göndermeliydi. Lakin AEA o gün faal olmasına rağmen, tasarlandığı ölçekte hizmet veremedi ve “büyüklüklerini hafife aldığı” zelzelelere karşı kullanıcıları uyaramadı.

YANLIŞ, YANLIŞLI VARSAYIM VE UYARILAR

Anlık büyüklük ölçeği kullanan AEA, gerçek büyüklüğü 7,7 olan 6 Şubat’taki birinci sarsıntının büyüklüğünü 4,5-4,9 ortasında varsayım edebildi.

Böylelikle sistem birincisi lokal saatle 04.17’de meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki sarsıntı için sırf 469 “harekete geç” uyarısı gönderdi. Yaklaşık 500 bin şahsa ise “hafif sarsıntı” için tasarlanan ve kullanıcıları besbelli formda uyarmayan “düşük düzeyli bir uyarı” gönderilebildi.

Aynı gün ikinci sarsıntı sonrası bu kere 8 bin 158 telefona “harekete geç” ve yaklaşık 4 milyon kullanıcıya da “farkında ol” ihtarları gönderildi.

Ancak, ulaştığında güvenlik açısından yaklaşık 35 saniye kazandırabilen bu bildirimler, sistemdeki kusurlar nedeniyle bölgedeki kullanıcıları tesirli halde uyaramadı.

‘SİSTEMİ GELİŞTİRİYORUZ’

Google, yaptığı açıklamada her sarsıntı erken ikaz sisteminin misal zorluklarla karşılaştığını savunarak, algoritmaların büyük şiddetteki zelzelelere nazaran ayarlanmasının teknik olarak karmaşık olduğuna dikkati çekti.

Google’dan bir yetkili de açıklamasında “Her sarsıntıda öğrendiklerimize dayanarak sistemi geliştirmeye devam ediyoruz.” sözünü kullandı.

HATAYI SAPTAMAK

ABD merkezli Colorado Madencilik Okulundan (Colorado School of Mines) Elizabeth Reddy, sistem kusurunu saptamanın iki yıldan fazla sürmesini “endişe verici” olarak niteledi.

Reddy, “Çok üzgünüm. Küçük bir olaydan bahsetmiyoruz, beşerler öldü ve bu ikazın istediğimiz üzere bir performans gösterdiğini göremedik.” dedi.”

Google araştırmacılarına nazaran, olay sonrası zelzele tahlil sistemi daha uygun halde geliştirildi ve halihazırda AEA 98 ülkede ikazlarını sürdürüyor.

Kaliforniya merkezli şirket, Türkiye’de mevcut akıllı telefonların yüzde 70’inden fazlasını oluşturan Android aygıtlarda AEA’nın çalıştığını iddia ediyor.

DEPREMLER

Türkiye, 2 yıl evvel “asrın felaketi” olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntıların acısıyla sarsıldı.

53 bin 537 kişinin hayatını kaybettiği, 107 bin 213 kişinin yaralandığı sarsıntılarda 14 milyon vatandaş etkilenmiş ve ülkede 7 gün ulusal yas ilan edilmişti.