Trump’ın ardından petrol fiyatları çakıldı

Yeni idaresinin alacağı kararlara ait belirsizliklerin tesiriyle Trump misyona başlamadan evvelki hafta 81,75 dolara kadar yükselen petrol fiyatları, 12 Ağustos 2024’ten bu yana en yüksek seviyeyi test ederek, 13 Ocak ile başlayan haftayı 79,87 dolardan kapattı.

Trump’ın vazifeye başladığı hafta ise petrol üretimini artırarak fiyatları düşürmeye yönelik birçok başkanlık kararnamesine imza atmasının tesiriyle Brent petrolün varil fiyatı, 20 Ocak haftasında yüzde 3 bedel kaybederek son 10 haftanın en büyük düşüşünü yaşadı.

Batı Teksas çeşidi (WTI) ham petrolün varil fiyatı ise tıpkı devirde yüzde 3,7 düşerek günü 74,38 dolardan tamamladı.

Ardından, ABD Merkez Bankasının (Fed), faiz oranlarını sabit tutma kararı aldığını açıklaması ve ABD idaresinin öbür ülkelere yönelik gümrük vergilerini artırma tehditlerinin tesiriyle petrol fiyatları bir sonraki hafta da aşağı istikametli hareketini sürdürdü.

Böylece Brent petrol, 27 Ocak’la başlayan haftada yüzde 1,2 düşerek 76,30 dolardan tamamlarken, WTI da yüzde 1,3 azalarak 73,40 dolar oldu.

4 HAFTALIK DÜŞÜŞ TRENDİ ENGELLENEMEDİ

Trump’ın, 7 Şubat’ta İran ham petrolünün Çin’e gönderilmesini kolaylaştırdığı gerekçesiyle milletlerarası şebekeye yaptırım uygulanacağını açıklamasının akabinde petrol fiyatları arz telaşlarıyla yükselse de bu durum fiyatların haftayı bir evvelki haftaya nazaran daha düşük düzeylerde kapatmasına mani olamadı.

ABD idaresinin “güçlü dolar” politikasını sürdüreceği istikametindeki açıklamalar ve ülkenin Kanada ve Meksika’ya getirilen gümrük vergisi kararını 1 ay durduğunu açıklamasıyla Brent petrol 3 Şubat ile başlayan hafta yaklaşık 2,3 kıymet kaybederek, günü 74,53 dolardan tamamladı. WTI da 3,5 düşerek son altı haftanın en düşük düzeyini kaydetti.

Bir sonraki hafta Çin iktisadına ait optimist beklentilerin borsa piyasasında bir toparlanma olarak yansıması, ABD’nin İran’ın petrol arzına yönelik tehditleri ve Trump idaresinin sıradaki gayesinin Venezuela olabileceği tarafındaki spekülasyonlar, fiyatların biraz toparlanmasına yol açsa da Trump’ın çarşamba günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinin Rusy-Ukrayna Savaşını bitirmeye yönelik bir atılım olarak görülmesi Brent ve WTI çeşidi petrolün 4 hafta üst üste düşmesine neden oldu.

Böylece 10 Şubat haftasında 77,02 dolara kadar yükselen Brent petrol bir evvelki haftaya nazaran yüzde 0,2 azalarak haftayı 74,40 dolardan kapattı ve Aralık 2024’ten beri en düşük düzeyini gördü. WTI da yüzde 0,2 paha kaybederek 70,71 dolar olarak kaydedildi.

KALICI ARTIŞ BEKLENMİYOR

Uluslararası data analitik şirketi Kpler’in Kıdemli Petrol Uzmanı Homayoun Falakshahi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, petrol fiyatlarındaki toparlanmanın, Çin’den gelen olumlu ekonomik datalar ve Trump idaresinin uyguladığı siyasetlerin yanı sıra uzun müddettir düşük seyreden fiyatların akabinde beklenen bir gelişme olduğunu belirtti.

Falakshahi, lakin bu yükselişin kalıcı olmadığına dikkati çekerek, “Fiyatlardaki artışın uzun müddet devam etmesini beklemiyorum. Piyasa temelleri hala epey durağan ve önümüzdeki üç ay boyunca Avrupa ve Asya’daki birçok rafinerinin bakım nedeniyle devre dışı kalması kelam konusu. Bu durum kısa vadede fizikî ham petrol talebinin azalacağı ve fizikî piyasaların fiyatları baskılayacağı manasına geliyor.” ifadelerini kullandı.

Öte yandan, OPEC+’ın üretim artışlarını nisan sonrasına ertelemesi durumunda fiyatların üst istikametli hareket edebileceğini belirten Falakshahi, “Ancak yeniden de Brent petrolün varil fiyatının 80-85 dolar düzeyini basitçe geçeceğini düşünmüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

PİYASALAR “BEKLE VE GÖR” YAKLAŞIMINI BENİMSEDİ

Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli de memleketler arası petrol piyasasının 2024’ün ikinci yarısından bu yana zayıf bir görünüm sergilemeye devam ettiğini belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Fiyatların yükselmesinin gerisindeki sebepler ortasında, piyasa oyuncularının Çin talebine karşı temkinli bir yaklaşım sergilemeleri yer alıyor. Arz tarafında ise OPEC+ kümesi, kota taahhütlerine sıkı bir halde bağlı kalma kararlılığını sürdürdü. Irak ve Kazakistan, evvelki üretim artışlarından geri adım atarken, Lider Trump’ın petrol ve güç siyasetleri piyasaya karışık sinyaller gönderdi. Trump’ın Paris İklim Mutabakatı’ndan çekilmesi, büyük petrol üreticileri tarafından olumlu karşılandı. Fakat ABD petrol üretimini artırma siyaseti, önümüzdeki aylarda piyasada daha fazla petrol olacağına dair bir sinyal olarak algılandı.”

Barkeshli, bu doğrultuda piyasaların “bekle ve gör” yaklaşımını benimsemeye karar verdiğini vurgulayarak, “OPEC ittifakına gelince, OPEC kümesi, bakanların üretim tavanlarını ve kotalarını gevşetme planlarını erteleyip ertelememeleri gerektiğini dikkatle pahalandırıyor.” dedi.