Trump kaldığı yerden devam ediyor: 2025’te Küresel çip savaşı daha da şiddetlenecek!

Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın ABD’de seçimleri kazanarak tekrar iktidara gelmesiyle ABD’nin teknoloji alanında yapacağı adımlar dünyada önde gelen medya kuruluşları tarafından yine tartışılmaya başladı.
Trump’ın, misyonu devralmasının akabinde ABD çip sanayisini çalmakla suçladığı Tayvan’dan gelen çiplere gümrük vergisi uygulaması bekleniyor.
Trump’ın birinci başkanlık periyodunda, ABD’nin, dış ticaret açığını kapatmak için Mart 2018’de Çin’den ithal edilen güneş panelleri ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini artırması ile başlayan ABD-Çin ticaret savaşı, kısa bir müddet sonra Çin’in kıymetli teknoloji devlerinden Huawei’ye getirilen kısıtlamaların akabinde adeta teknoloji savaşlarına evrilmişti.
TRUMP ÇİN’E GELİŞMİŞ ÇİP ÜRETİMİ İÇİN EKİPMAN GÖNDERİLMESİNİ YASAKLAMIŞTI
Huawei ile başlayan teknoloji eserleri çekişmesi, daha sonra tekrar Trump’ın birinci periyodunda uygulanan çip kısıtlamaları ile devam etti. Trump birinci başkanlık devrinde ABD’li şirketlerin Çin’e gelişmiş çip üretimi için ekipman göndermesini kısıtlamış ve birçok Çinli şirkete yasaklar getirmişti.
İki ülke ortasında bilhassa çip konusunda yaşanan çekişmeler ABD Başkanı Joe Biden döneminde de devam etti. ABD Kongresi’nden geçen “Çip ve Bilim Yasası”, yerli çip üretimini teşvik etmek maksadıyla teşvik davetinde bulunmuştu.
Biden tarafından 2022’de imzalanan yasa, yarı iletken bölümünü desteklemek için 52 milyar dolarlık direkt finansman sağlıyor.
Çip Yasası olarak da anılan yasanın yürürlüğe girmesinin akabinde Tayvanlı dünyanın en büyük ve en gelişmiş yarı iletken üreticilerinden Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), ABD Ticaret Bakanlığından alması beklenen 7 milyar dolar fon ile Arizona’da bir çip üretim merkezi açacağını duyurmuştu.
NVIDIA VE APPLE’IN DA MÜŞTERİSİ OLDUĞU TSMC ÇİPLERİN YÜZDE 90’INI ÜRETİYOR
Öte yandan, çip üretiminin büyük kısmı Doğu Asya’da gerçekleşiyor. Tayvan, Güney Kore ve Japonya çip üretimi konusunda ön plana çıkıyor. Lakin çipin üretiminde kullanılan ve stratejik değere sahip olan galyum ve germanyumun en büyük üretici ise Çin olarak ön plana çıkıyor.
Avrupa sanayi derneği Critical Raw Materials Alliance’a (CRMA) nazaran dünya çapındaki germanyumun yaklaşık yüzde 60’ını Çin üretiyor.
CNBC’de yer alan habere nazaran ise dünyada ileri düzeyde gelişmiş çiplerin yüzde 90’ı Tayvanlı TSMC tarafından üretiliyor. Şirketin müşterileri ortasında ABD’li Nvidia ve Apple üzere şirketler de bulunuyor.
“TAYVAN AMERİKAN ÇİP SANAYİMİZİ ÇALIYOR”
Trump’ın yine iktidara gelmesi ile çip konusunda atacağı adımlar da tekrar merak konusu oluyor. Ekim ayında The Joe Rogan Experience podcast programına konuk olan Trump, Tayvan’ı ABD çip sanayisini çalmakla suçlamıştı.
Trump, ABD’nin Çip Maddesi’ni da eleştirerek, lider seçilirse Tayvan’dan gelen çiplere gümrük vergisi uygulayacağını söylemişti. Trump programda yaptığı açıklamada, “Bu çip mutabakatı o kadar berbat ki varlıklı şirketlerin burada çip fabrikası kurmaları için milyarlarca dolar veriyoruz ancak onlar tekrar de bize bu düzgün şirketleri vermeyecekler.” sözünü kullanmıştı.