Tom Barrack’tan flaş SDG açıklaması: Suriye’de entegrasyon olacak

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Habertürk TV’de bölgemizde yaşanan gelişmelerle ilgili merak edilen soruları yanıtladı. Barrack, Suriye başta olmak üzere, Gazze ve Türkiye’ye F-35 satışı mevzularında da açıklamalarda bulundu.

İşte söyleşiden öne çıkan başlıklar:

Soru: Sayın Büyükelçi, katıldığınız için çok teşekkür ederim. ABD Başkanı Trump’ın yaptığı en tarihi konuşmalardan biriyle başlamak istiyorum. 2025 Mayıs’ında Körfez ülkelerinde yaptığı konuşmada, “Ulus inşası sona erdi” demişti. Siz de Türkiye’ye büyükelçi olarak atandıktan sonraki birinci açıklamalarınızdan birinde Sykes‑Picot’yu andınız ve “Artık askeri müdahale yok, bölünme yok, neocon devri sona erdi” dediniz. Ne değişti? Yeni bir Amerikan büyük stratejisi mi şekilleniyor?

Tom Barrack: Bence dünya çapında yeni bir strateji şekilleniyor. Her gün penceremden Boğaz’a baktığımda bunu hatırlıyorum, sizinle bu sohbeti yaparken bile, bizden evvel kaç medeniyet geldi geçti, kaç siyasi parti, kaç askeri olay yaşandı, halkların odak noktası tarih boyunca kaç defa değişti… Tüm siyasetler vakitle dönüşür ve ahenk sağlar.

Ama Liderimizin, yani işverenimin, ideolojisi başından beri daima birebirdi: Güç yoluyla refah ve barış. Bugün dünyada gördüğümüz şeyse baş karışıklığı ve farklı bakış açıları. Ve bu, hepimizin anlamakta zorlandığı bir durum. İç siyaset aslında başlı başına karmaşık fakat dış siyasete çıktığınızda bilhassa bu bölgede işler çok daha çetrefilli hale geliyor.

Kabilelerden, bayraklardan ve ulus inşasından bahsettiğimizde, bu sistem aslında hiç kimse için gerçek manada işe yaramadı. İkinci Dünya Savaşı sonrası devrine bakarsanız, askeri müdahale ve rejim değişikliği fikri ne Amerika için ne de diğer ülkeler için muvaffakiyet getirmedi.

Başkanımız çok net bir formda söyledi: “Bu benim gündemimde yok. Dünyaya bu türlü yaklaşmayacağım.”

Onun yaklaşımı şu: “Amerika’yı tekrar büyük yapacağım” ve Amerika büyük epeyce, öbür ülkeleri de etkileyeceğiz ve onlara şu iletisi vereceğiz: Artık hepimiz kendi ayaklarımızın üzerinde durmalıyız. Ve bu askeri müdahale yoluyla olmak zorunda değil.”

Şimdi, bunu Amerika Birleşik Devletleri Başkanı olarak söylemek kolay. Ancak geri kalan dünyanın da bu yaklaşıma dahil olmasını sağlamak gerçek bir misyon. Ve işte bugün, bunun nasıl yaşandığını daima birlikte görüyoruz.

ULUS DEVLETLERİN İSRAİL’E TEHDİT OLDUĞU AÇIKLAMASINA DAİR

Bu önemli ve büyük çaplı açıklamalar. Öte yandan siz Osmanlı İmparatorluğu’nun millet sisteminden kelam ettiniz ve tıpkı vakitte “Güçlü ulus devletler İsrail için tehdit olarak görülüyor” dediniz. Bu coğrafyada insanların askeri müdahale, bölünme ve dayatılmış yaptırımlar üzere pek çok acı hafızası hâlâ taze. Münasebetiyle beşerler kuşkucu bakıyor: ABD büyükelçisinin bunları artık söylemesinin bir bilinmeyen gündemi var mı? Var mı bu türlü bir şey, Sayın Büyükelçi?

Hayır. Sorunuz için teşekkür ederim zira bu bahisler çok sık yanlış anlaşılıyor. Bu ortada, sizin atıfta bulunduğunuz sözleri ben tam olarak o formda hiç söylemedim. Lakin genel çerçevesini anlatayım. Nereye gittiğimize bakarken, bilhassa bu coğrafyada, nereden geldiğimize de bakmalıyız. Geçmişten hangi dersler çıkar, hangileri işe yaradı hangileri yaramadı, bunu tahlil etmek için buradan daha güçlü bir ortam yok.

Osmanlı İmparatorluğu’ndan kelam ettiğimde, dünyanın dört bir yanında 550 yıllık bir hakimiyetten bahsediyoruz. Artık Türkiye, ne istediğine ve nasıl hissettiğine nazaran bir cumhuriyet olarak yine şekillendi. Osmanlı’nın geri kalan coğrafyası ise hala bu değişimin tesirlerinden çıkmaya çalışıyor.

Millet sisteminden bahsettiğimizde aslında mezhepsel bir nizamdan kelam ediyoruz. Köyler, dinler, mezhepler, tarikatlar, kabileler, fraksiyonlar, tüm bunlar merkezi bir sistemde, cumhuriyet ya da demokrasi dediğimiz yapıda yan yana yaşayabilir mi? Amerika’da bunun mümkün olduğu kanıtlandı. Pekala bu nasıl gerçekleşti? Çok uzun süren bir devrimci savaşla. O vakitler, General olan George Washington Amerika’nın bağımsız bir devlet olacağını ilan etti ve lider olması tam 12 yıl sürdü. Yani bu çeşit dönüşümler adım adım gerçekleşir.

Başkanımızın bakış açısı hiç değişmedi. “Güç yoluyla barış ve refah” ne demek? Bazen gücünüzü bilhassa müttefiklerinizle birlikte kullanmanız gerekir ki barışın ve refahın ne manaya geldiğini gösterin. Bu mevzu aslında Amerikan siyasetiyle direkt ilgili değil. Daha çok, herkesin artık kendi ayakları üzerinde durması gerektiğini anlamasıyla ilgili.

Amerika rehberlik edebilir, istikamet gösterebilir, etkileyebilir, yardımcı olabilir ancak sorumluluğu üstlenemez. İkinci Dünya Savaşı sonrası biz dünyaya teminat verdik. Denizleri koruduk, özgür ticareti oluşturduk, her bölgeyi destekledik. Ve bu yeterli bir şeydi. Dünya savaş sonrası toparlandı. Herkesin bizim yardımımıza gereksinimi vardı.

Bu, bir çocuğu yetiştirmeye benzeri. En âlâ yapabileceğiniz şey onu desteklemek, eğitmek, motive etmektir. Fakat bir noktadan sonra o çocuğun kendi bağımsızlığını kazanması gerekir. Liderimizin yapmaya çalıştığı şeyin tam olarak bu olduğunu düşünüyorum.

“SURİYE’DE ENTEGRASYON OLACAK”

Suriye konusunda size bir soru sormak istiyorum. YPG’den gelen kimi açıklamalar var lakin bunlar vakit zaman baş karıştırıcı olabiliyor. Dün Mazlum Abdi “görüşmeler olumlu ilerliyor, entegre olacağız” dedi ve siz de bunu toplumsal medyada paylaşıp memnuniyetle karşıladınız. Lakin çabucak akabinde Ilham Ahmed, “silahsızlanmak vefat demektir, bunu kabul etmeyiz” açıklamasında bulundu. Siz kısa müddet evvel Mazlum Abdi ile bir ortaya geldiniz. Ona ne cins iletiler verdiniz? O size nasıl cevap verdi? Entegrasyon olacak mı?

Sorunuza yanıtım evet, bir entegrasyon olacak.

Mazlum Abdi bu süreci son derece sorumlu ve akla yatkın yürütüyor. Kendi topluluğunun hassasiyetlerine karşı dikkatli davranıyor. Bakın, bu kolay bir şey değil. Yıllarca süren aykırılıkların akabinde ve PKK, YPG, SDG üzere yapıların birbirine karışmış olmasından doğan baş karışıklığı… bu herkes için şiddetli bir süreç.

SDG, Amerika’nın IŞİD’e karşı yürüttüğü terörle uğraş operasyonunda bir müttefikiydi. Ancak Türkiye açısından, bunun PKK’yla—ki kendisi bir terör örgütüdür—olan bağlantısı çok karmaşık bir sıkıntıydı.

Şimdi sorun şu: SDG ve YPG’nin yeni bir askeri, sivil ve siyasi yapıya nasıl entegre olacağı. Bu vakit alıyor. Ancak hem Suriye hükümetinin bu sürece nasıl yaklaştığından hem de Mazlum Abdi’nin tavrından gurur duyuyorum.

Sorumluluk alıyor, kendi toplumunu muhafazaya çalışıyor. Türkiye’ye karşı bir tehdit oluşturmuyor. Yeni yapının artık bütünleşmesi gerektiğinin farkında. Tüm bu “ayrı parmakların bir elde birleşmesi” gerekiyor. O, “tek ulus, tek halk, tek ordu” dediğinde bu çok büyük bir şey. Pekala oraya nasıl ulaşılır? İşte şu anda bunun tarifini yapıyorlar.

Ama bunu sorumlulukla yapıyor. Türkiye de bu sürece katkı sağlıyor, sert değil, yol gösterici bir halde. Suriye hükümeti de bilhassa Süveyda’da yaşananlardan sonra, tüm azınlık kümelerinin sürece dahil edilmesi konusunda kararlı. Lakin süreç şimdi yalnızca yedi aylık. Ellerinden gelenin en güzelini yapıyorlar. Bu vakit alacak.

Bu entegrasyon sürecine dair belirlenmiş bir takvim var mı? Entegrasyonun nasıl olacağına dair bir çerçeveniz var mı?

Hayır, şu anda bu yapının mimarisi oluşturuluyor. Öncelikle niyetin tanımlanması gerekiyor—ve evet, bir niyet var.

Bir mutabakat imzalandı, lakin bu muahede unsurlara dayalıydı. Yani ayrıntılı unsurlar içeren bir metin değildi; noktalama işaretleri bile yoktu diyebilirim.

Şimdi ise o “noktalama işaretlerini” belirleme evresindeyiz. Ve ben umutluyum; yakın gelecekte her şey netleşecek ve entegrasyon süreci başlayacak.

DÜRZİLER VE BEDEVİLER ORTASINDAKİ ÇATIŞMA

Suriye’de Dürziler ve Bedeviler ortasındaki kabile çatışmalarından bahsettiniz. Dürzi önder el-Hicri’nin güneyden kuzeye bir koridor ve aşikâr bir özerklik talep ettiği savları var. Bu bahiste ne düşünüyorsunuz?

Şunu söylemek isterim ki, tam olarak ne olduğunu bütünüyle bilecek kadar elimizde kâfi bilgi yok. Ancak şunu söyleyebilirim: Yaklaşık 20 yıl boyunca yaşanan vahşetler ve vahim davranışlar oldu ve Suriye hükümeti bu azınlık bölgelerine merkezi bir takviye sağlamadı. Süveyda yahut Dara üzere, Şam’ın güneyindeki bölgelerde, Dürziler ve Bedeviler aslında kendi idare ortamlarında yaşıyorlardı. Esad hükümeti ne onlara yardım etti ne de pek çok mevzuda müdahale etti. Kendi güvenlik sistemleri vardı, kendi zayıf fakat kendi uyguladıkları bir idare biçimleri vardı.

İsrail bu durumu rahat karşılıyordu zira bölge adeta bir askerden arındırılmış bölge üzereydi. Golan’dan güneyine kadar yaklaşık 130 bin İsrailli Yahudi’nin Suriye kökenli Dürziler olduğunu ve el-Hicri ile öbür Dürzi pirlerin köy köy siyasi olarak bölündüğünü görüyoruz. İsrail Dürzileri ise kardeş kardeş, kuzen kuzen aile bağlarıyla bağlılar. Bu sistem yıllarca uygun işledi zira İsrail, Esad rejiminin sonuna yakın askeri varlık göstermemesinden mutluydu.

7 Ekim’den sonra ise İsrail şunu söyledi: “Sınırıma kimse yaklaşmayacak.” Bu sonları daha sıkı koruyacağım. Rejimin birinci aylarında bu da kabul edilebilirdi; kimse Şam’a karşı sert hareket etmiyordu. Yeni Suriye hükümeti askeri yapısını toparlamaya çalışıyor. Bu kolay bir iş değil; tüm bu modülleri bir ortaya getirmek güç.

Bu şanssız durum, bir kabile çatışması olarak başladı, Dürziler ile Bedeviler ortasında bir köy hengamesi. Sonra bu olay büyüdü ve Suriye hükümeti bu köy hengamesine müdahale etmek istediğinde, kanımca İsrail bunun yalnızca bir köy arbedesi olmadığını, daha düşmanca bir varlık olduğunu düşündü. İşte bu noktada yanlış anlamalar başladı ve İsrail, konvoyları, Savunma Bakanlığı’nı ve sarayı bombalamaya başladı.

Yeni hükümet, Türkiye ile sonları da dahil olmak üzere tüm hudutlarında yerini alırken iştirak sağlayamayan ya da şu anda yahut gereğince umutlu hissedemeyen şahısların entegrasyonu sürecinde bu tartışma ya da olayların olması epey beklenen.

Bunun büyük kısmı kabilevi. Eminim her iki taraf da yanılgılar yaptı. Bunu şöyle tanım edebilirim: 60 oyuncunun olduğu fakat hiçbirinin forma giymediği ve 17 golün atıldığı bir futbol maçına gitmek üzere; ne olduğunu anlamak çok sıkıntı. Bu vahim gerçek.

Korkunç vahşetlerden sorumlu olan ister Suriye hükümeti olsun isterse öteki taraflar, hesap vermeliler. Lakin daha da değerlisi, Dürziler, Aleviler, SDG ve başka tüm fraksiyonları kapsayan, onları merkezi hükümete entegre edecek bir sürece süratle geçmek gerekiyor

Suriye sıkıntısında İsrail ile ABD ortasında bir görüş ayrılığı var mı? Zira siz “tek ordu, tek hükümet, tek millet” dediniz, lakin akabinde İsrail’in Şam’a, Cumhurbaşkanlığı Sarayı dahil hücumlar düzenlediğini gördük.

Görüş ayrılığı birebir vakitte diyalogdur. Diyalog ve diplomasi durduğunda, asker botu alana iner. 8 yahut 9 Aralık’ta İdlib’den Şam’a kadar Suriye Arap Cumhuriyeti fiilen yürürlüğe girdi. Bunu kimse beklemiyordu. Türkiye Cumhuriyeti bu geçişin önünü açmada şahane bir iş çıkardı. Suudi Arabistan da düşünülenin çok daha altında bir kan dökülmesine yardımcı oldu. Ve aslında konuştuğumuz şey, Suriye halkı için yeni bir umut doğdu. 20 yıldır zulme ve cezaya maruz kalan beşerler için. Pekala artık ne oluyor?

Yönetime gelen bu küçük küme her şeyi sorumlu bir biçimde denetim etmeye çalışıyor lakin kaynaklar hudutlu. Dünyanın da onlara gelip kaynak sağlamaya çalışması, talih vermesi gerekiyor. Plan B yok. Liderimiz, 12 yahut 13 Mayıs’ta Suudi Arabistan’da bu işin süratle halledilmesi gerektiğine karar verdi. Bu da yaptırımların kaldırılması manasına geliyor.

Yaptırımlar çok karmaşık kısıtlamalar ve sahiden iktisadın akışını engelliyor. Suriye’de iktisat yoktu. Merkez bankası yok, muhabir bankalar yok, ticaret durmuştu. Barter yoluyla işliyordu. Elektrik yok, güç yok, yiyecek yok. Çok vahim durumdaydı.

İsrail ise kendi sıkıntılarıyla, bilhassa Gazze ile uğraşıyordu. İsrail’in Lübnan hududunda Hizbullah, Hamas ile devam eden bir sorunu var, İran ise Suriye ovasının çabucak karşısında gözler önünde duruyor. El Nusra’nın geçmişi var, bu yeni hükümet kuruluyor ve İsrail dost mu değil mi tartışmaları var. Herkes ahenk sağlamaya çalışıyor.

Körfez ülkeleri diyor ki “Evet, bu yeni hükümeti destekliyoruz.” Türkiye diyor ki “Evet, biz de destekliyoruz.” Amerika diyor ki “Biz de destekliyoruz.” Avrupa da diyor ki “Biz de destekliyoruz.” İsrail ise hududunda izliyor.

Bu karmaşa, yanlış anlamalar ve bağlantı kopuklukları yaşanıyor. Bunları nasıl çözersiniz? Neden olduğunu tek tek inceleyip, diyalog ve tahlille, savaşla değil. Bu bölgede gereksinimimiz olan en son şey daha fazla savaş. Savaşa başvurmak en son tercihimiz olmalı zira hiçbir vakit işe yaramadı. Hiçbir vakit.

Başkanımız her durumda bunu yapmaya çalışıyor. Tahlil için tez ediyor, bu hususlarda elinden gelen en yeterli dayanağı veriyor. Çok sayıda ülke ve farklı planlar ortasında yaşanan karmaşayı ayırmaya, “refah içinde yaşayabilirsiniz” diyerek ilerlemeye çalışıyor.

Sadece düşünün, Abraham Anlaşmaları’nı, bölgenin güçlü oyuncularından Türkiye’yi; ki Türkiye her geçen gün bölgedeki ehemmiyetini artırıyor, birleştirdiğinizi. Lakin yalnızca Türkiye değil; Arap olmayan nüfusu Müslüman yüklü bir ülke olarak Türkiye, İsrail, Körfez, Suriye, Lübnan, Irak, Ürdün, kuzeye çıkın Azerbaycan, Ermenistan… Bunları birleştirdiğinizde dünyanın en güçlü bölgesi ortaya çıkar. Neden olmasın?

Tabii bu, onlarca yıl süren karmaşık, bazen de yozlaşmış siyasi sistemlerden geçmeyi gerektiriyor ancak gelin çocuklarımıza, torunlarımıza diğer bir şey verelim.

Umuttan bahsediyorsunuz fakat ben bu bölgeyi de biliyorum… Hipotetik konuşmak istemem ancak bu bölgede her şey göz açıp kapayıncaya kadar olabilir. Pekala ya bu görüşmeler başarısız olursa? Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan “bölme teşebbüsü olursa müdahale ederiz” dedi. Bir gün evvel de Türk Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir ortaya geldiniz. Şayet görüşmeler başarısız olursa ve Türkiye müdahale ederse ABD ne yapar?

Böyle kaidelerde taraflardan rastgele birinin ne yapacağına dair varsayımlarda bulunarak bir karşılık veremem. Ancak size söyleyebilirim ki, dünyadaki en yeterli dışişleri bakanlarından birine sahipsiniz. Hakan Fidan her gün etrafındaki en karmaşık hususlarla uğraşıyor ve bunu zerafet, incelik ve derin niyetle yapıyor. Birebir formda İbrahim Kalın, istihbarat kurumunuz da o denli.

Bu ani gelişen olayların, bilhassa burada, kimsenin askeri müdahalesine yol açtığını sanmıyorum zira hatalının kim olduğunu asla tam bilemezsiniz. Yeni Suriye’yi bozmak isteyen düşman çok fazla; yüzlercesi var, ancak bunlar aklınıza çabucak gelenler değil.

Mesela İran var, ki ABD için katiyen bir düşman. Türkiye ile bağları farklı. 13.000 İranlı gidip geliyor burada. İran halkıyla ilgili değil, rejimle ilgili. Lider Trump, can kaybına sebebiyet vermeden bir şey söylediğinde ve kimse ona inanmadığında neler olduğunu çok güzel formda gösterdi. Türkiye durumu çok farklı, Suriye de o denli. Hakan Fidan’ın Suriye’ye takviye vermesi ve İsrail-Türkiye ortasındaki bu retorik hakkında söylediklerine gelince… Bir vakitler İsrail ile Türkiye ortasında bir yeterli bir ilgi vardı. Türkiye, 1948 Balfour Deklarasyonu’ndan sonra İsrail’i tanıyan birinci ülkeydi. 7 Ekim’den evvel neredeyse bir ticaret muahedesi yapılacaktı. Artık yaşanan, şahsi fikrim, büyük ölçüde Gazze ile ilgili. Gazze devam ettiği sürece, özgür dünyanın birçok kesitinin, bilhassa İslam dünyasının, olan biteni anlaması sıkıntı. Fakat Hristiyan dünyası ve Yahudi dünyası da sonda, nasıl devam edeceğini anlamaya çalışıyor.

Bence Gazze sorunu sona erdiğinde, ki bizim özel elçimiz Steve Wittkof’un, Türkiye ve Katar’ın yardımlarıyla yürüttüğü barış mutabakatı müzakereleri bu bahiste büyük ilerleme sağladı, o vakit bölgede gerçek bir yine yapılanma göreceksiniz.

Ama terör her yerde var. Terör ümitsizlikten, baş karışıklığından ve makus niyetli şahıslardan doğuyor. Gördüğünüz üzere istihbarat servislerimiz birbirine düşman değil. Amerika örneğin tam bilakis, Hakan Fidan ile bir işbirliği içinde. Altı gün evvel gerçekleşen en başarılı terörle çaba operasyonlarından birinde Türkiye büyük rol oynadı; biz, Türkiye ve Suriye birlikte değerli bir IŞİD bileşenini etkisiz hale getirdik.

Bu işbirliği devam ettikçe, beşerler daha rahat epeyce, diyalog ve diplomasi suları sakinleştirmeye başladıkça, tekrar işleri bozmak isteyenler olacaktır. Yalnızca bunları aşmamız gerekiyor. Gürültüyü duymamalısınız. Karmaşık bir durum. Yanlışlar olabilir ancak ilerlemeye devam etmeliyiz.

GAZZE’DEKİ İNSANİ DURUM

Gazze’den bahsettiniz. İki İsrailli insan hakları örgütü birinci kere Gazze’de soykırım yapıldığını açıkladı. İsrail soykırım işliyor. ABD Başkanı ise, “Gerçek bir açlık var, görüyorum, bunu taklit edemezsiniz” dedi. Fransa ve İngiltere Filistin devletini tanımaya hazırlanıyor. Açlıktan ölen çocuklar ve İsrail’in işlediği vahşet imgelerine birinci reaksiyonunuz nedir?

İki türlü reaksiyon vereceğim. Ferdî reaksiyonum, bütün bunlar beni çok rahatsız ediyor ve ağlamak istiyorum. Kimseyi suçlamadan, biz medeniyet olarak nereye geldik? Savaşı anlamak güç geliyor bana. Beşerler neden bu yola başvuruyorlar, hala anlayamıyorum. Bu benim ferdî görüşüm.

Profesyonel görüşüm ise kolay. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı, Dışişleri Bakanı ve ABD, Hamas ateşkes ilan edip bitene kadar Filistin devletinin tanınmayacağı tarafında net bir duruşa sahip. Bu hususta çok açık oldular. Bu duruşun karşısında olanların bir görüşü var elbette.

Bu görüşü anlıyorum lakin Amerikalıların bakış açısından da bu durum kabul edilemez. Bu durum devam ettiği sürece Filistin Devleti’nin tanınması mümkün olmayacak.

F-35 VE S-400 MESELESİ

F-35 jetleri ve S-400 sorunlarını yıllardır tartışıyoruz. Bu bahiste rastgele bir orta yol tahlili gündemde mi?

Kesinlikle. Bir tahlil bulacağız.

Ama Türkiye yalnızca bir savunma ortağı değil, bölgesel bir modülümüz olmalı. Savunma alanında yaptıkları, üretimde yaptıklarıyla birlikte Amerika ile bir arada yalnızca bölge için değil, tüm bölge için bu güvenlik sisteminin merkezi olmamız gerekiyor.

Bu problem 2017’den kalma ve yanlış anlaşılan bir husus. On yıl sonra çok farklı bir ortamdayız ve tahlile koşuyoruz. F-35, F-16, S-400 sorunu, ki bu politik bir sürtüşmeydi, hepsinin tahlili var. Bilhassa 100 milyar dolarlık ticaret hacmi kurarken ve NATO giderek Türkiye’den daha fazla yardım, tavsiye ve dayanak beklerken.

Umarım kısa vadede bir tahlil görürüz. Sanırım giderek yaklaşıyoruz.Ben daima düşünüyorum, icat etmektense ilerlemek için geçmişin derslerine bakmak lazım ve burada bu dersler mevcut.

Bölgenin DNA’sına sahip olduğunuzu, DNA’nızın bu bölgeye ilişkin olduğunu söylediniz. Burada geçirdiğiniz son iki ayda, ‘Evet, bu yanım katiyen bu DNA’dan geliyor’ dediğiniz bir an oldu mu?

Pek çok an oldu. Dürüst olmak gerekirse ruhumun birçok istikametten meskenine geldiğini hissediyorum. Bence sahip olduğum azıcık muvaffakiyet oradan geliyor. Babam küçük bir bakkaldı.

Özellikle çarşılarda ve pazar yerlerinde, biri gözlerime baktığında ve beni çabucak anladığında, alıcı olduğumu sanıyorlar. Halbuki ben satıcıyım. Nereye gideceğimi biliyorlar. Orada hayatı öğreniyorsunuz.

Bunun dışında, insanların zarafeti, aile bağları, pahalar hepsi…

Tom Barrack’ı bir büyükelçi, bir diplomat olarak tanıyoruz. Fakat siz tıpkı vakitte bir iş insanısınız. Hangisi sizin için daha sıkıntı?

Bence her ikisinin de ortak noktası diplomasi. Zira benim üzere beşerler gelip süreksiz. Ben kalıcı değilim. Liderim bana dedi ki: “Bir şeyleri halletmemiz gerek. Türkiye ile daha yeterli bir ilgi kurmak istiyorum. Ortadoğu güç bir devirden geçiyor. Sen bu kökenden geliyorsun, iş geçmişin 50 yıldır bu bölgede. Git ve bir sonuç al.”

Bu diplomasi değil, bu bir olaydır. Diplomasi, o tuğlalar ortasındaki harç üzeredir; siyasi rüzgârlar esip geçerken, o irtibatı sürdürebilmek için vardır fakat bir sonuç hedeflemeden. Bu ben değilim. Bu benim liderim da değil.

Benim işverenim sonuç istiyor. Ve burada istediği şey şu: Türkiye’nin Amerika ile yan yana, daha yüksek bir değere ulaşması. Ortadoğu’nun bir tıp İbrahim Mutabakatları çerçevesinde barışa kavuşması. Herkes kendi bakış açısını koruyabilir ancak bir ahenk sağlanmalı. Ve bunu kendi vazife müddeti içinde yapmak istiyor.

O yüzden şöyle bakıyorum: Benim raf ömrüm çok kısa. Daha çok çalışmam, daha akıllı çalışmam, çıkarlarla uyumlu olmam gerekiyor. Geçmişin derslerini yanımda taşımalıyım. Bu süreçte, bu topraklarda ruhum da beslendi, zira dürüst olmak gerekirse, meskene dönmüş üzere hissediyorum.

Başkan Trump’la çok uygun münasebetleriniz var, hatta yakın bir dostusunuz, değil mi? Birebir vakitte Türk yetkililerle Lider Trump ortasında bir köprü üzeresiniz. Pekala orada neler oluyor? Lider Trump’la ve Türk yetkililerle sistemli görüşüyor musunuz? Bağınız nasıl?

Evet, görüşüyorum. Lider Trump ile münasebetim çok yakındır, 40 yıldır ferdî dostuz. Ancak o Amerika Birleşik Devletleri Lideri. Ben alanda çalışan bir neferim. Münasebetiyle elbette onunla sıkça konuşuyorum. Ondan talimat alırım.

Türk yetkililerle diyalog da çok güçlü. Eskisinden çok daha yeterli. Ve onlar son derece sorumluluk sahibi beşerler. Lider Erdoğan ile Trump’ın da bir alakası var. Lider Trump bu türlü çalışmayı sever. Evvel yeri, sistemi, siyaseti kıymetlendirir; sonra da o sistemden sorumlu olan şahısla, yani önderle münasebet kurar.

Biz o takıma büyük hürmet duyuyoruz. El ele çalışıyoruz. Ve bu iki lider direkt bağlantı kuruyor. İşverenim bildiğiniz üzere bir “anlaşma sağlayıcıdır.” Burada yalnızca Boğaz’da dolaşıp keyif yapmak için bulunmuyor. Yardım etmek, ilham vermek ve gerçek bir iştirak kurmak istiyor.