TCMB Karahan Washington’da açıkladı: Süreci güçlendiriyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından Washington’da düzenlenen Global Görünüm Forumu’nda “Türkiye’de Para Siyaseti ve Enflasyon Görünümü” başlıklı sunum gerçekleştirdi.

Türkiye’de para siyasetinin proaktif ve piyasa dostu olduğunu ve uyum içerisinde yürütüldüğünü belirten Karahan, “Piyasada tekrar dolarizasyon oluşma riski kararlı ve sıkı bir para siyaseti duruşuyla sonlandırıldı.” diye konuştu.

Karahan, mali transfer düzeneğinin son bir yılda kıymetli ölçüde düzgünleşme kaydettiğine dikkati çekti.

Dezenflasyon sürecinin devam ettiğini fakat risklerin de sürdüğünü aktaran Karahan, “Enflasyonun ana eğilimi güzelleşme kaydetti. Hizmet enflasyonundaki düşüş daha bariz hale geliyor. Mal enflasyonu düşük lakin döviz kuru geçişkenliğinden etkilenecek.” sözlerini kullandı.

Döviz kuru geçişkenliğinin ölçülü bir düzeyde olduğunu ve fiyatlandırma davranışındaki güzelleşmeyi yansıttığını vurgulayan Karahan, “Döviz kuru geçişkenliğinin, 2023 yazında ölçülen düzeyin değerli ölçüde altında, yüzde 35-40 civarında olması bekleniyor. Geçişkenlik, daha düşük kur muhafazalı mevduat (KKM) bakiyeleri, güzelleşen enflasyon beklentileri ve ölçülü talep nedeniyle azaldı.” dedi.

KKM hesaplarında kıymetli ölçüde düşüş olduğunu Karahan, gerileyen petrol fiyatlarının dezenflasyonu desteklediğini lakin global ekonomik görünümün belgisiz olduğunu lisana getirerek, talebin, mal tüketiminin tesiriyle beklentileri aştığını söyledi.

Karahan, son devirde yaşanan ticaret tansiyonlarının dezenflasyon süreci üzerindeki potansiyel tesirlerinin global iktisadi faaliyet, emtia fiyatları ve sermaye akımları yoluyla gerçekleşeceğini belirterek, emtia fiyatlarındaki düşüşün döviz kuru kaynaklı tesirlerin bir kısmını dengeleyeceğini söz etti.

Döviz süreç hacminin tarihi seviyede yüksek seyrettiğini aktaran Karahan, şunları kaydetti:

“Proaktif, piyasa dostu adımlar sıkı para siyaseti duruşunu destekledi. Buna nazaran sterilizasyon kapsamında 8 hafta vadeli TL mevduat alım ihalelerine ve likidite senedi ihracına başladık. Fonlama maliyeti kapsamında birinci olarak gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’ya yükseltirken, bir hafta vadeli repo ihalelerine orta verdik. Nisan ayında ise siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 350 baz puan artırarak yüzde 46 olarak belirledik. Birebir vakitte Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’dan yüzde 49’a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41’den yüzde 44,5’e yükselttik. Döviz talebi kapsamında da Türk Lirası Uzlaşmalı Vadeli Döviz Satım süreçlerine başladık ve tıpkı vakitte para piyasası fonlarındaki getirileri artırmak ve istikrara kavuşturmak gayesiyle DİBS’lerde direkt alım gerçekleştirdik.”

Karahan, likidite fazlasının açığa dönüştüğünü belirtti.

“AKTİF LİKİDİTE İDARESİ, MALİ TRANSFERİN PİYASA FAİZLERİNE YANSIMASINI GÜÇLENDİRDİ”

Aktif likidite idaresinin, nakdî transferin piyasa faizlerine yansımasını güçlendirdiğini anlatan Karahan, Mart 2024 ile karşılaştırıldığında perakende döviz talebinin daha sonlu olduğunu vurguladı.

Karahan, “TL çıkışları çoğunlukla para piyasası fonlarından gerçekleşmişti. Şu anda para piyasası fonlarında istikrar sağlanmış durumda.” dedi.

Hanehalkı inancında çok az bozulma yaşandığını aktaran Karahan, nakit döviz talebinin piyasa oynaklığına karşın sonlu kaldığını söyledi.

Karahan, “İyileşen nakdî transfer sistemi, faal likidite idaresi, devam eden dezenflasyon süreci ve uygunlaşan enflasyon beklentilerinden ötürü şu an Mart 2024’ten daha farklı bir durumdayız.” diye konuştu.

Verdikleri süratli siyaset reaksiyonu ve güçlü transfer sayesinde TL varlıklarda getirilerin arttığını lisana getiren Karahan, beklentilerdeki güzelleşmenin tesiriyle getiri beklentilerinin güzelleştiğini kaydetti.

Karahan, maliyet artışlarının yavaşladığını lisana getirdi.

“CARİ AÇIĞIN ÖLÇÜLÜ DÜZEYLERDE SEYRETMESİ BEKLENİYOR”

Cari açığın ölçülü düzeylerde seyretmesinin beklendiğini söz eden Karahan, mal talebinin daha dirençli olduğunu, hizmet talebinin ise ölçülü seyrettiğini söyledi.

Karahan, talep tarafına bakıldığında kart harcamalarının ivme kaybettiğini vurguladı.

“Sıkı para siyaseti duruşuna ait kararlılık, iç talebin yavaşlaması, Türk lirasındaki gerçek pahalanma ve enflasyon beklentilerindeki düzgünleşme yoluyla dezenflasyon sürecini güçlendiriyor. Bundan sonra maliye siyasetinde artan uyum da bu sürece kıymetli katkı sağlayacaktır.” değerlendirmesinde bulunan Karahan, enflasyonda sürdürülebilir bir düşüş yakalanarak fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para siyaseti duruşunun sürdürüleceğini söyledi.

Karahan, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bu çerçevede, siyaset faizi, gerçekleşen ve beklenen enflasyon ile enflasyonun ana eğilimi dikkate alınarak öngörülen dezenflasyon patikasının gerektirdiği sıkılığı sağlayacak formda belirlenecektir. Para Politikası Kurulu, enflasyon görünümüne odaklanarak, siyaset faizini toplantı bazında ihtiyatlı bir biçimde belirleyecektir. Enflasyonda bariz ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi halinde para siyaseti duruşu sıkılaştırılacaktır.”