Resmen saatli bomba! Uyarı üstüne uyarı yaptılar: Milyonlarca kişi tehlikede!
Atlas Okyanusu’nun derinliklerinde, milyonlarca insanı tehdit edebilecek büyük bir tehlike yatıyor. On yıllar evvel denize bırakılan yüz binlerce radyoaktif atık varili, bugün bilim insanları tarafından “radyoaktif saatli bomba” olarak nitelendiriliyor.
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI BAŞLAYAN TEHLİKE
- İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde sürat kazanan nükleer araştırmalar, ABD ve Sovyetler Birliği’nin yanı sıra Avrupa’da da ağırlaştı.
- 1940’lardan itibaren nükleer atıkların denizlere gömülmesi inançlı bir formül olarak kabul edildi.
- 1990’a kadar süren bu uygulama sonucunda bugün yalnızca Atlas Okyanusu’nun tabanında 200 binden fazla radyoaktif atık varili bulunuyor.
FRANSA AÇIKLARINDA YÜZ BİNLERCE VARİL
Varillerin büyük kısmı Fransa kıyılarının yüzlerce mil açığında, yaklaşık 4 bin metre derinlikte yer alıyor.
Fransız bilim insanları sonar ve otonom su altı robotlarıyla yaptıkları keşifte şimdiden 3.355 varil tespit etti.
SAĞLIK RİSKİ: KANSER VE DOKU HASARI
Bilim insanları, varillerden sızabilecek radyoaktif hususların deniz canlıları tarafından emilmesi halinde, besin zinciri yoluyla insanlara ulaşabileceğini belirtiyor. Bu durum, uzun vadede kanser oranlarının artması ve doku hasarı üzere önemli sıhhat problemlerine yol açabilir.
Uzmanlara nazaran, bu varillerin ömrü 20 ila 26 yıl ortasında değişiyor. Yani pek birçoklarının kollayıcı tesiri çoktan bitmiş durumda. Stronsiyum-90 üzere kimi radyonüklidler, deniz canlıları tarafından basitçe emilerek besin zincirinde üst taşınabiliyor.
NESİLLER UZUNLUĞU TEHDİT
Atıkların bir kısmı kısa müddette tesirini kaybetse de, sezyum-137 (30 yıl), plütonyum-241 (13 yıl) ve uranyum-238 (4,5 milyar yıl) üzere unsurlar çok uzun mühlet radyoaktif kalabiliyor. Bu da, gelecek kuşakların bile bu riskten etkilenebileceği manasına geliyor.
BİLİM İNSANLARI TAKİPTE
Fransız araştırma takımı gelecek yıl ikinci bir misyon başlatacak. Çalışmada bölgedeki su, tortu ve deniz organizmalarında radyonüklid düzeyleri ölçülecek. Böylelikle varillerin sızıntılarının öbür kaynaklardan (nükleer kazalar, güç santrali atıkları) ayırt edilmesi amaçlanıyor.
