Mahmut Övür yazdı: İBB’de ‘hayali işin büyüğü’ yeraltında
Sabah Gazetesi Müellifi Mahmut Övür, bugünkü köşe yazısında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde dönen yolsuzluklara dikkat çekti.
Övür, İBB’nin yabancı finans kuruluşlarından aldığı yaklaşık 120 milyar liranın nereye harcandığını sordu.
İşte Mahmut Övür’ün köşe yazısı:
“İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde “İmamoğlu hata örgütü” iddiasıyla başlatılan soruşturmada ortaya çıkan dokümanlar, bilgiler, itiraflar buzdağının yalnızca görünen yüzü. Soruşturma derinleştikçe çok daha büyük skandalların patlayacağı, itirafların geleceği sürpriz olmayacak. Bir müddet önce “hayali asfalt” işine dikkat çekmiştim. Meğerse İBB’de hayali olan yalnızca asfalt değil, “hayaletin büyüğü” yeraltında.
Metrodan kelam ediyorum. Natürel mevzumuz İmamoğlu ve CHP’nin kelam verip de yapmadığı yeni metro sınırları değil, projesi AK Parti döneminde yapılan, temeli atılan ancak kiminde az kiminde çok yol alınan ve tamamlanmayan çizgiler.
Oysa çok değil üç yıl evvel İstanbul’un billboardlarını, “Dünyada birebir anda 10 metro yapan tek şehir” afişleri süslemişti. Sonra o afişler görünmez oldu.
YAPILAN TEK METRO YOK
Bildiğim kadarıyla Kemal Kılıçdaroğlu ve Meral Akşener’in de açılışına katıldığı, hatta biraz da komik sahnelerin yaşandığı Bostancı Metrosu dışında -ki o da AK Parti projesiydi- 6 yıldır İBB’nin açılışını yaptığı tek metro yok.
Birebir anda devam eden metroların yapılıp yapılmadığı da muhakkak değil. Daha vahimi İBB’nin CHP idaresi, vazifeye gelir gelmez 4 metro sınırını durdurmuş, hatta birini de toprak dökerek kapatmıştı.
Ulaştırma Bakanlığı ise bunun tam aksisini yapmış ve Gayrettepe-İstanbul Havalimanı ve Kirazlı metrosunu bitirerek hizmete açmıştı.
Yapılanları, üstü kapatılanları, düşük süratte devam edenleri bir yana bırakıyorum, ortada çok temel bir soru var; pekala o metrolar için alınan dış kredilere ne oldu?
Hayali asfalt üzere burada da hayali metrolar mı kelam konusu? Göreve geldikten sonra İmamoğlu’nun sık sık “engelleniyoruz” dediği ve “dış kredi bulduk” diye övündüğü biliniyor.
İlkinin algı olduğu çok açık, ikincisi ise gerçek. İmamoğlu global finans kuruluşlarının da katkısıyla birinci 5 yıl içinde önemli bir dış kredi buldu. Bunu da kamuoyuna “İstanbul’un ulaşım sorununu çözecek yatırımlar” olarak lanse etti.
3 MİLYAR DOLAR NEREDE?
İstanbul’a yalnızca metro için milyarlarca liralık kredi veren dünyanın önde gelen banka ve finans kuruluşlarının birkaçını sayalım:
EBRD’den 175 milyon Euro, Deutsche Bank’tan 110 milyon Euro, AFDE’den 86 milyon Euro, Societe Generale’den 100 milyon Euro, BNP Paribas’tan 198 milyon Euro, AIIB’den 100 milyon Euro, Emirates NBD, ING, JP Morgan, HSBC üzere kuruluşlardan toplamda 715 milyon dolar kredi.
Ciddi bir sayı… Toplam kredi ölçüsü, 1 milyar 445 milyon Euro ve 1 milyar 600 milyon dolar. TL karşılığı ise 120 milyar civarında.
Şimdi soralım, yalnızca metro için verilen bu paralar metro için harcandı mı?
Bu sorunun karşılığını kimse bilmiyor; zira metro inşaatlarının sürüp sürmediği bilinmiyor ve daha ilginci Sayıştay dahil metro işini denetleyen hiçbir kurum yok.
Bu paraların metrolara harcanmadığının bir işareti de müteahhitlerin, “Tek kuruş ödeme alamadık” diyerek isyan etmeleri..
Bu tablo, İstanbul’un yeraltında da “hayali ve organize işler” çevrildiği kuşkusunu artırıyor. Bilhassa iş etraflarında, alınan dış kredilerin, İBB iştiraklerinde geçersiz hakediş dokümanlarıyla buharlaştırıldığı sav ediliyor.
Onlara nazaran, gizlice oluşturulan İBB ekosisteminde krediler ortak TL hesabına alınıyor, sonra da iştiraklere aktarılıyor. Lakin nedense metro inşaatını yapan müteahhitlere tek kuruş verilmiyor.
Peki ne yapılıyor?
İşte karşılığı aranan soru bu… O karşılığı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bu “hayalet” sistemi “zimmet ve nitelikli dolandırıcılık” suçu kapsamında yürüttüğü soruşturmadan öğreneceğiz.
O çok konuşulan Sayıştay kontrolü de tam bir muamma. Bir öbür yazıda ele alalım.”
