Küresel krizin Türkiye’ye yansıması başladı! Çin’den ilk teklif geldi

ABD’nin Çin’e yüzde 104, Hindistan, Vietnam, Bangladeş üzere ülkelere ise yüzde 50 olarak uyguladığı ek gümrük vergileri sonrası rota Türkiye’ye kırıldı. Çin, Hindistan, Bangladeş, Vietnam üzere ülkelerdeki firmalar gümrük duvarına alternatif oluşturmak ve ABD ile ticaretlerini sürdürmek için Türk üreticilerle görüşmelere başladı.

Bu kapsamda birinci haber ise halı kesiminden geldi. Vergi duvarını aşmak isteyen Çinli üreticiler Türk halı şirketlerinin kapısını çaldı. İstanbul ve Gaziantep’teki halı fabrikaları ile görüşen Çinliler Türkiye’ye yarı mamul getirip, burada kesme, etiket, paketleme süreçlerinin akabinde ‘Made in Turkiye’ etiketiyle eserlerini ABD pazarına göndermek istiyor.

TÜRKLER ÇIKARMA YAPACAK

Bu süreci fırsata çevirmek isteyen Türk üreticiler de Çin ve ABD’ye çıkarma yapmaya hazırlanıyor. Dokumacılık, hazır giysi, mobilya, kimya ve hububat bölümünün oyuncuları Çin’deki firmaları ziyaret ederken ABD’de de fuarlara katılacak. Büyük bir fırsat kapısının açıldığını aktaran Türk firmalar, ABD’de lojistik ve montaj yatırımlarını artırmak için de düğmeye bastı. ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk periyodunda 100 milyar dolar ticaret gayesi koyduğunu hatırlatan Türk şirketler, “İlk dönemde ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross ile karar alınmış ve ticaret hacmimiz artmaya başlamıştı. Artık rakibimiz olan ülkelere gelen gümrük vergileri bize önemli bir fırsat kapısı araladı. Ticaret Bakanımız önümüzdeki ay ABD’ye gidecek. Gümrük vergilerinin sıfırlanması konusunda görüşülecek. Bu sağlanırsa 100 milyar doları da aşarız” diyor.

MONTAJ TESİSİ KURACAĞIZ

İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Heyeti Lideri Adil Pelister: Dün Hintlilerle görüştük. Tarife savaşlarının devam edeceğini düşünüyorlar. Çinli, Hintli, Vietnamlı üzere Uzakdoğulu firmalar gümrük duvarına alternatif oluşturmak için Türkiye’deki firmalarla görüşme trafiğini hızlandıracak. Biz de haftaya Çin’e gideceğiz. Orada resmi makamlarla da görüşüp neler yapılabilir masaya yatıracağız. Ayrıyeten ABD’de yeni yatırımlar planlıyoruz. ABD’de montaj tesisi kurmayı hedefliyoruz. Burada yarı mamul üretip orada montajlayacağız. Birebir vakitte lojistik merkezlerimizin de sayısını artırmayı hedefliyoruz. Böylelikle ihracatımız da artacaktır.

5 MİLYAR DOLARLIK EK İHRACAT

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Toygar Narbay: ABD’nin 1.2 trilyon dolar olan dış ticaret açığının yüzde 60’ına tekabül eden 722.25 milyar dolarlık kısmı Uzak Doğu ve Güney Asya’daki 14 ülkeden kaynaklanıyor. Bu ülkeler, ABD hazır giysi ithalatı için büyük ehemmiyet taşıyor. Zira ABD, hazır giysi ithalatının yüzde 72’si bu 14 ülkeden yapıyor. Başta Çin ve Vietnam’dan yapılanlar olmak üzere ABD Uzak Doğu ve Güney Asya’dan ithalatı azaltmayı ve tedarik zincirini tekrar şekillendirmeyi hedefliyor. Bu da Türk hazır giysi sanayisi için büyük bir fırsat oluşturuyor. Kamu dayanaklarıyla kesimin rekabetçiliğini tekrar sağlayabilirsek hazır giysi kesiminde 5 milyar dolarlık ek ihracat yapabilir, istihdamı 145 bin kişi artırabiliriz.

ABD İLE DEĞİŞ TOKUŞ YAPALIM

İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lider Yardımcısı Mustafa Paşahan: Dokuma ve konfeksiyon dallarının toplamda yıllık 1.5 milyon ton pamuk muhtaçlığı var. Bunun yarısını kendi kaynaklarımızdan sağlıyoruz başka yarısını ise ithalat yoluyla elde ediyoruz. İthal ettiğimiz 750 bin ton pamuğun ise yaklaşık 400 bin tonunu ABD’den alıyoruz. Biz bu pamuğu 2 dolara alıyoruz. Bunu işleyerek ABD’ye 16 dolara satma bahtımız var. Bunun için Ticaret Bakanlığı’na bir evrak sunduk. Biz ABD’den aldığımız pamuğu işleyip ABD’ye gönderelim. Yani change (değiş-tokuş) edelim. ABD bundan vergi almasın. Ticaret Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’na mevzuyu evrak olarak arz ettik. Şayet bu hayata geçerse hazır giyside tarihi bir rekor kırarız. 2024’te ABD’ye 856 milyon dolarlık hazır giysi ihracatı yaptık. Bunu rahatlıkla 10 milyar dolara yükseltebiliriz.

KALİTE-FİYAT İSTİKRARIMIZ ÖNE ÇIKAR

Türkiye İhracatçılar Meclisi Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Lideri Ahmet Tiryakioğlu: Hububatta ABD pazarının en büyük 6 ihracatçısından biri Türkiye. ABD’nin yeni gümrük siyaseti, AB’ye yüzde 20, Hindistan’a yüzde 26 üzere yüksek tarife uygularken Türkiye’nin göreli bir tarife avantajına sahip olması bu pazara olan ilgimizi artırdı. Amerikan tüketicisinin önemli bir fiyat hassasiyeti var. Araştırmalar, ithalata olan talebin esnek olduğunu yani fiyat avantajı olan ürünlerint alebinde süratli artış yaşandığını gösteriyor. Trump periyodunun getirdiği yeni maliyet dengelerinde, Türkiye’nin sunduğu kalite-fiyat istikrarı, yanlışsız stratejilerle desteklendiği sürece öne çıkar.

MOBİLYACILAR AY SONU ABD’YE GİDİYOR

Mobilya Dernekleri Federasyonu Başkanı Ahmet Güleç: ABD Lideri Donald Trump’ın birinci devrinde belirlenen 100 milyar dolarlık ticaret gayesi mobilya kesimine çok önemli katkı sağladı. ABD’ye mobilya ihracatımız çabucak her yıl artarak ilerledi. 2024’te bir evvelki yıla nazaran yüzde 22 artışla 387.5 milyon dolarlık mobilya ihracatı yaptık. Son gelişmeler bu ülkeye yapacağımız ihracata daha da katlayacak. Şu anda Milano’da mobilya fuarındayız. Fuara katılan birçok ülkenin gündeminde bu gümrük vergileri var. Türkiye açısından avantajlı bir durum kelam konusu. İhracatımızı daha da artırmak için 26-30 Nisan 2025 tarihleri ortasında Kuzey Karolina’da düzenlenen High Point mobilya fuarına katılacağız. 18-20 Mayıs’ta da New York’ta düzenlenen Memleketler arası Çağdaş Mobilya ve İç Yer Tasarımı Fuarı’na çıkartma yapacağız. Buralarda yeni işbirlikleri geliştireceğimizi düşünüyoruz.

HALIDA 100 MİLYON DOLAR KATKI

İstanbul Halı İhracatçıları Birliği Lider Yardımcısı Uğur Uysal: Çin eserlerine zati yüzde 25 vergi getirilmişti. Bu nedenle Çinliler üretimlerini Vietnam ve Tayland’a kaydırmıştı. Yani vergiyi bypass ettiler. Trump’ın Vietnam ve Tayland’a da vergi koyması daha da kıymetliydi. Böylelikle Çinlilerin 3 ana üretim üssü vergiye tabi oldu. O nedenle Çin vergi duvarını aşmak için yeni yer arayışında. Zira yeni kararlar sonrası Çin’e uygulanacak vergi toplamı yüzde 79 oldu. Hal bu türlü olunca son 2-3 gündür Çinli şirketler Türk firmalarımızda görüşmelere başladı. Çinliler “Türkiye’ye yarı mamul gönderelim, siz son süreçleri yapın. Türkiye’den ABD’ye ihraç edelim” diyorlar. Eş vakitli Mısır’la da görüşüyorlar. Fakat Mısır’da orta ve üst segment eserleri işleyecek kapasite yok. O nedenle orta ve üst segment eserleri Türkiye üzerinden ihraç etmeyi planlıyorlar. Türk firmalarımızın görüşmeleri devam ediyor. Şayet bu hayata geçerse halı ihracatına bu yıl için ek 100 milyon dolarlık katkı sağlar. Lakin seneye bu çarpan tesiriyle 300-400 milyon dolara kadar çıkar. Şayet ABD gümrük vergisi konusunda geri adım atmazsa 2-3 yıl sonra üretim de Türkiye’ye kayabilir. Geçen yılın birinci üç ayında ABD’ye 192 milyon dolar halı ihraç ettik. Bu yıl tıpkı periyot 175 milyon dolara düştü. Lakin son gelişmeler halı ihracatımızı artıracağımızın da işareti. Geçen yılki ihracatımızı yüzde 10 aşabiliriz.