KADEM’den etkileyici belgesel: Filistinli iki kadın sanatçının hikayesi

KADEM Sanat tarafından hazırlanan kısa belgesel, Gazze ve Kudüs’te yaşayan iki genç bayan sanatkarın kıssası üzerinden izleyiciyi duygusal ve vicdani bir seyahate çıkarıyor.

“Bazı Kıssalar Susturulamaz” sloganıyla yayınlanan belgesel, İsrail’in dünyanın gözü önünde gerçekleştirdiği soykırıma sanatla direnen Emel Ebu Sibah ve Sadin Tavil’in hayatlarına odaklanıyor. Sinema, sanatın sırf estetik bir söz aracı değil, birebir vakitte direnişin, umudun ve belleğin taşıyıcısı olduğunu güçlü bir formda vurguluyor.

“HER BAYANIN ÜSTLENMESİ GEREKEN BİR ROL VAR”

Gazze’de yaşayan Emel Ebu Sibah, yıkımın gölgesinde sanatına sarılan genç bir ressam. Eğitimini tamamladıktan sonra savaşın ortasında kalan kentine dönerek fırçasını bir direniş aracına dönüştürüyor.

Bombardımanlarla yıkılmış bir binanın ayakta kalan tek duvarına çizdiği bayan figürü, gerideki harabeyle hem keskin bir tezat oluşturuyor hem de sessiz bir haykırış niteliğinde. Sessiz direnişin bir sembolü olan Emel Ebu Sibah, “Görsel sanatçıyım, Gazze’de yaşıyorum ve 25 yaşındayım. Sanatı, ülkemi savunmak için bir silah olarak görüyorum. Bu ülkede her bayanın üstlenmesi gereken bir rol var. Adımı tüm dünyanın duyacağı günü sabırsızlıkla bekliyorum. Dünyanın bütün bu olup biteni fark etmesi için uyanmaya ve olgunlaşmaya ihtiyacı var.” sözleri ile yaptığı çalışmaları anlatıyor.

Sibah’ın sözleri ve yapıtları, ferdi bir sanat pratiğinden çok daha fazlasını temsil ediyor: Halkının varlık gayretini, bayanın direncini ve geleceğe dair umudunu…

ACILARI VE HASRETLERİNİ DİLLENDİRİYOR

Belgeselin ikinci kahramanı ise Kudüs’te yaşayan 18 yaşındaki kanun sanatkarı Sadin Tavil. Genç yaşına karşın müziğini bir sesleniş biçimine dönüştüren Tavil, kanunuyla lisana getirilemeyen acıları ve hasretleri dillendiriyor. Müziği, sırf bir sanat yapıtı değil; birebir vakitte Filistinli bayanların, çocukların ve yitirilmiş hayatların ortak lisanı.

Melodileriyle izleyiciye ulaşan Tavil, “Zamanla müzik aracılığıyla daha müspet bir formda bildiri verebileceğimi düşündüm. Mesajım: Tıpkı özgürlük üzere, burada güvenlik, eğitim ve ömür olduğunu, bu yerden kimsenin sürgün edilmemesi gerektiğini anlatmak. Bana özgürlük ve güvenlik vermesi üzere birebir hissi ülkemde de yaşamak ve ülkemin özgür olduğunu görmek istiyorum.” sözleri ile dikkat çekiyor.

HALKIN BELLEĞİ OLACAK

Bu kısa sinema, sadece iki bayanın ferdî kıssasını değil, birebir vakitte bir halkın belleğini ve bayanın yüklendiği direniş gücünü anlatıyor. Sanat, bu anlatıda bir “hafıza mekânı” olarak konumlanıyor. Her fırça darbesi, her ezgi; yaşananların unutulmaması için trihe düşülen birer not.

KADEM Sanat’ın çalışması, savaşın yıktığı coğrafyalarda sanatın nasıl yine inşa edici bir güce dönüştüğünü gözler önüne seriyor. Belgesel, dünya kamuoyuna da bir davet niteliğinde: “Görün. Duyun. Unutmayın.”

MADLEEN: UMUDU TAŞIYAN GEMİ

Belgeselde yer almayan lakin bağlamı güçlendiren değerli bir ayrıntı da Madleen isimli yardım gemisi. İsrail tarafından alıkonulan bu gemi, ismini Gazze’de ailesini denizden geçindiren genç bir bayan balıkçıdan alıyor. Tıpkı Sibah’ın fırçası ve Tavil’in kanunu üzere Madleen de umut taşıdığı için susturulmak istendi. Lakin bildirisi çok net:
“Umudu engelleyemezsiniz.”

DÜNYA KAMUOYUNA VİCDAN ÇAĞRISI

Sistematik bir formda işgal, sürgün, hak ihlalleri ve şiddete maruz kalan Filistin halkı için Gazze’de yaşananlar artık soykırım boyutuna ulaşmış durumda. Bu karanlık tablo karşısında sanat, yalnızca bir tabir değil; birebir vakitte bir tanıklık, hatırlama ve direnme biçimi haline geliyor.

KADEM Sanat’ın hazırladığı bu belgesel, Filistinli bayanların hem hayatla hem de gelecekle kurdukları bağa odaklanarak, dünya kamuoyuna bir vicdan daveti yapıyor. Birinci gösterimi KADEM’in New York’taki Türk Evi’nde düzenlediği Sanatla Direnmek bahisli programda yapılan sinema, KADEM’in toplumsal medya hesaplarında “İzleyin, paylaşın, seslerine ses olun. Zira birtakım öyküler susturulamaz.” iletisiyle paylaşılıyor.