İsrail Meclisi’nden skandal Batı Şeria çağrısı! Türkiye ve Ürdün’den sert tepki

İsrail hükümetine işgal altındaki Batı Şeria’nın ilhakı için davet yapan karar 120 sandalyeli Mecliste 71 milletvekilinin oyuyla kabul edildi.

İsrail Meclisi, bugün düzenlenen oturumda, hükümete, 1967’de işgal ettiği Filistin toprağı Batı Şeria’nın ilhak edilmesi için davet yapan kararı oyladı.

• Meclisteki 120 milletvekilinden 71’i kararın lehinde, 13’ü aleyhinde, kalanlar ise çekimser oy kullandı.

Mecliste kabul edilen kararda, Batı Şeria’nın “Yahudi halkının tarihi, kültürel ve manevi anavatanı ve İsrail topraklarının ayrılmaz bir modülü olduğu” tez edildi.

Karar metninde ayrıyeten işgal altındaki Batı Şeria’da Filistin devletinin kurulmasına karşı çıkılırken bunun “İsrail devleti ve vatandaşları için varoluşsal bir tehdit olacağı” öne sürüldü.

İsrail Meclisinde kabul edilen bu kararla “Filistin devleti fikrinin gündemden çıkartıldığı” savunuldu.

İsrail Meclisi ayrıyeten hükümeti Batı Şeria’daki Filistin topraklarından gasbedilerek inşa edilen yasa dışı Yahudi yerleşimlerinde “İsrail egemenliğini uygulamak için mümkün olan en kısa müddette harekete geçmeye” çağırdı.

Meclisin aldığı karar, Batı Şeria’nın ilhakını uygulamaya koymuyor lakin hükümete bu tarafta adım atması için davet yapıyor.

Benzer biçimde, İsrail Meclisi, kimi ülkelerin Filistin devletini tanımaya yönelik adımları karşısında “Filistin devletinin tek taraflı tanınmasına itiraz eden bir kararı” Şubat 2024’te 99 milletvekilinin, Temmuz 2024’te de 68 milletvekilinin oyuyla kabul etmişti.

TÜRKİYE VE ÜRDÜN’DEN SERT TEPKİ

Dışişleri Bakanlığı, İsrail Meclisinin, hükümete, 1967’de işgal ettiği Filistin toprağı Batı Şeria’nın ilhak edilmesi için davet yapan kararı oylamasına ait, “Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhakını talep eden karar, milletlerarası hukuk bakımından kararsızdır ve rastgele bir geçerliliği bulunmamaktadır.” tabirini kullandı.

Bakanlık, İsrail Meclisinde, Batı Şeria’nın ilhakına yönelik atılan adımlar hakkında yazılı açıklama yaptı.

“İsrail Meclisinde oylanan ve işgal altındaki Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhakını talep eden karar, memleketler arası hukuk bakımından kararsızdır ve rastgele bir geçerliliği bulunmamaktadır” ifadesi kullanılan açıklamada, Batı Şeria’nın Filistin toprağı olduğu ve 1967’den bu yana İsrail’in işgali altında bulunduğu aktarıldı.

Açıklamada, İsrail’in ilhak istikametindeki her türlü teşebbüsünün, barış çalışmalarını baltalamayı hedefleyen gayrimeşru ve provokatif gayretlerden ibaret olduğu vurgulandı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin şiddet siyasetlerinin ve hukuksuz hareketlerle ayakta kalma gayretlerinin her geçen gün yeni krizlere yol açtığı, memleketler arası tertibe ve bölgesel güvenliğe önemli bir tehdit oluşturduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Soykırımcı İsrail’in saldırganlığına karşı gecikmeksizin bağlayıcı ve caydırıcı tedbirler alınmalı; memleketler arası sistemin türel ve ahlaki yükümlülükleri faal bir biçimde yerine getirilmelidir.”

 Ürdün, İsrail Parlamentosu’nun (Knesset) işgal altındaki Batı Şeria’nın ilhakını destekleyen önergeyi onaylamasını “uluslararası hukukun açık ihlali ve iki devletli tahlilin baltalanması” olarak niteleyerek sert formda kınadı.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “İsrail Parlamentosu’nun işgal altındaki Batı Şeria ve Ürdün Vadisi’nde İsrail egemenliğini destekleyen kararı en sert sözlerle kınıyoruz.” denildi.

Açıklamada kelam konusu adımın, “uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğu, 4 Haziran 1967 hudutları temelinde başşehri Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devleti hakkını ve iki devletli tahlil perspektifini direkt maksat aldığı” belirtildi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sufyan el-Kudat, açıklamada şu tabirlere yer verdi:

“Ürdün, İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da egemenlik kurma teşebbüslerini kesin bir biçimde reddediyor ve şiddetle kınıyor. İsrail’in bu bölgelerde rastgele bir egemenliği kelam konusu değildir. Bu tıp adımlar, memleketler arası hukuku ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2334 sayılı kararı başta olmak üzere tüm ilgili kararları ihlal etmektedir.”

El-Kudat ayrıyeten, Milletlerarası Adalet Divanı’nın verdiği istişare görüşünü hatırlatarak, “İsrail işgalinin hukuka ters olduğunu, Batı Şeria’da inşa edilen yerleşimlerin ve ilhak adımlarının geçersizliğini” vurguladı.

Sözcü Kudat, İsrail’ni tek taraflı bu uygulamalarının bölgede barış ve güvenliği tehdit ettiğini kaydetti.

Açıklamada ayrıyeten memleketler arası topluma “Gazze’ye yönelik hücumların ve Batı Şeria’daki tehlikeli tırmanışın derhal durdurulması” daveti yapıldı.

BİR AÇIKLAMA DA HAMAS’TAN GELDİ

Hamas Hareketi, İsrail hükümetine işgal altındaki Batı Şeria’nın ilhakı için davet yapan kararın İsrail Meclisi’nde onaylanmasını “geçersiz ve gayrimeşru bir önlem” olarak nitelendirerek kınadı.

Hamas’tan yapılan yazılı açıklamada, “Siyonist işgalci Knesset’in işgal altındaki Batı Şeria üzerinde egemenlik kurmayı ve ilhakının önünü açmayı amaçlayan karar tasarısını oylaması geçersiz ve gayrimeşru bir uygulamadır ve Filistin topraklarının kimliğini değiştirmeyecektir.” denildi.

Meclisin kararı onaylamasının kınandığı açıklamada, kelam konusu karar, memleketler arası hukuk ve kararlara meydan okuma ve İsrail hükümetinin Batı Şeria’da yaptığı ihlaller, toprak gaspı ve yerleşim ünitelerinin genişletilmesinin yanı sıra Filistin halkına yönelik öldürme, tutuklama ve baskı kampanyalarının bir uzantısı olarak değerlendirildi.

Batı Şeria’daki Filistinlilerin, İsrail’in faşist planlarını engellemek için her türlü direnişi artırmaya çağrıldığı açıklamada ayrıyeten, memleketler arası toplumdan da İsrail’in pervasızlığına, faşist siyasetlerine ve Filistin halkının haklarını ihlal etmeye devam etmesini engellemesi talep edildi.

İSRAİL’İN İLHAK ETMEYİ ARZULADIĞI FİLİSTİN TOPRAĞI: İŞGAL ALTINDAKİ BATI ŞERİA

İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria’daki varlığı memleketler arası hukuka nazaran işgal sayılıyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’ndan geçen kararlara nazaran, İsrail’in savaşla elde ettiği bu toprakları ilhakı reddediliyor.

İsrail, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’nde devam eden akınları nedeniyle Memleketler arası Adalet Divanı’nda soykırım suçlamasıyla yargılanırken, işgal altındaki Batı Şeria’da da Filistin topraklarını gasbetmeye yönelik adımlarını daha da artırdı.

İsrailli sivil toplum kuruluşu Peace Now (Şimdi Barış) hareketinin raporuna nazaran, İsrail’in işgal altında bulunan Batı Şeria’daki toprak gaspı 2025’in birinci üç ayında 2024’ün toplamını geçti.

Uluslararası hukuka nazaran, işgalci niteliğindeki İsrail’in işgal ettiği topraklara kendi vatandaşlarını nakletmesi ya da burada yaşayan Filistinlileri zorla göç ettirmesi yasa dışı kabul ediliyor.

İsrail’deki çok sağcı partiler ve politikler, sık sık işgal altındaki Filistin topraklarında Musevilerin üstünlüğünü savunarak İsrail’in daha fazla toprak gasbetmesi ve Batı Şeria’yı ilhak etmesi gerektiğini lisana getiriyor.

İşgal altındaki Batı Şeria’da 451 bin, Doğu Kudüs’te ise yaklaşık 230 bin İsrailli, Filistin topraklarını gasbediyor. Milletlerarası hukuka nazaran Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki bu gasplar yasa dışı sayılıyor.

Yasa dışı yerleşimlerde yaşayan bu İsrailliler, İsrail kanunlarına tabi tutuluyor. Buna rağmen Batı Şeria’da yaşayan yaklaşık 4 milyon Filistinli, İsrail ordusunun işgali altında yaşıyor ve İsrail askeri idaresine maruz kalıyor. İsrail ordusunun, işgal altındaki Batı Şeria’da denetim noktaları, yol kapatmaları, Filistin beldelerine yönelik baskınları Filistinliler için hayatı dayanılmaz kılıyor. Bunun yanı sıra Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin akınları da Filistinlilerin maruz kaldığı öbür bir şiddet ögesi.