İran’dan sürpriz nükleer çıkışı: ABD bunu yaparsa…
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, 12 Nisan’da Umman’da yapılacak görüşmelerde ABD tarafının gerçek irade göstermesi halinde nükleer bir mutabakatın mümkün olduğunu söyledi.
Arakçi, resmi ziyaret gerçekleştirdiği Cezayir’de İran devlet televizyonuna demeç verdi.
ABD ile Umman’da 12 Nisan’da görüşeceklerini söyleyen Arakçi, “Bu görüşme dolaylı yapılacak diğer bir formatı kabul etmiyoruz. Müzakerelerin direkt ve dolaylı olması kıymetli değil. Değerli olan görüşmelerin aktifliği, tüm tarafların ciddiyeti, niyetleri ve bir muahedeye varma isteğidir. Bu tercihin sebebi, baskı ve tehdit yoluyla kendi görüşlerini dayattıkları müzakerelerin aslında dikte edici olmasıdır ve biz bu sisteme inanmıyoruz. Dolaylı müzakere gerçek ve tesirli bir görüşmeyi garantileyebilir. Biz de bu biçimde ilerleyeceğiz.” dedi.
Umman’ın aracılık rolüne işaret eden Arakçi, “Umman’ın arabuluculuk konusunda uygun bir geçmişe sahip olduğuna inanıyoruz ve öbür taraftan diplomatik bir tahlile ulaşmak için önemli bir kararlılık görmeyi umuyoruz. Müzakerelerde kıymetli olan budur.” tabirlerini kullandı.
İranlı Bakan, ülkesinin nükleer programındaki belirsizlikleri ortadan kaldırmaya hazır olduklarını belirterek, “Programımızın barışçıl niteliğine güveniyoruz ve durum bizim için bir sınırlama yahut İran’ın amaçlarına pürüz oluşturmadığı sürece bu hususta daha fazla inanç inşasında bir sorun görmüyoruz. İnanç inşasının karşılığında, İran’a yönelik temelsiz suçlamalar nedeniyle haksız yere uygulanan yaptırımların kaldırılması gerekir.” diye konuştu.
Müzakerelerdeki temel amaçlarının yaptırımların kaldırılmasının sağlanması olduğunu lisana getiren Arakçi, “Karşı tarafın gerekli ve kâfi iradesi varsa mutabakat sağlanabilir. Sonuç olarak, meşhur tabirle ‘top artık Amerika’nın sahasında’ şayet karşı taraf gerçek bir iradeyle Umman’a gelirse, kesinlikle sonuç alırız.” değerlendirmesinde bulundu.
Arakçi, müzakerelere İran ismine kendisinin ve ABD ismine ise Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Wittkof’un katılacağını aktardı.
İran ile nükleer muahededen 2018’de tek taraflı ülkesini çeken ABD Başkanı Donald Trump, İran ile direkt nükleer müzakere davetinde bulunan bir mektubu geçen ay İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’e göndermişti. Tehditleri de içeren mektuba İran, Umman üzerinden karşılık vererek tehdit ve baskı altında direkt müzakere etmeyeceklerini sadece dolaylı görüşmelere hazır olduklarını duyurmuştu.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, dün Tahran’da düzenlediği basın toplantısında, önerdikleri dolaylı müzakere formatı için Washington’un kararını beklediklerini bildirmişti. Bekayi, arabuluculuk için Umman’ın öncelikli aday olduğunu söylemişti.
ABD Başkanı Trump ise insanlığa karşı işlenen hatalardan Memleketler arası Ceza Mahkemesi tarafından hakkında tutuklama kararı çıkarılan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile dün Beyaz Saray’daki görüşmesinde, cumartesi günü İran ile ABD ortasında görüşmenin “doğrudan” yapılacağını duyurmuştu. Trump, “anlaşmaya varılamazsa İran’ın büyük tehlikeye gireceğini” savunmuştu.
Arakçi ise İran ile ABD ortasında dolaylı görüşmelerin 12 Nisan’da Umman’da başlayacağını açıklamıştı.
