İngiliz yayın kuruluşu cevabını aradı…Türkiye Suriye’de nasıl bu kadar etkili oldu?

Muhalif güçlerin geçen ay Beşar Esad’ı devirerek rejime son vermesinin akabinde Türkiye, Suriye’deki en tesirli güç odaklarından biri olarak ortaya çıktı. NATO üyesi Türkiye, komşusunun geleceğini diplomatik, ekonomik ve askeri olarak etkileyebilecek bir pozisyonda. İngiltere merkezli Reuters haber ajansı, Türkiye’nin Suriye’nin yeni devrindeki rolüne ait tahlilini paylaştı.
SINIR ÖTESİ HAREKATLAR
Suriye ile 911 kilometrelik bir sonu paylaşan Türkiye, Esad’a karşı 14 yıl süren ayaklanma sırasında Suriye Ulusal Ordusu bayrağı altında savaşan muhalif kümeleri destekliyordu. Türkiye, 2012 yılında Şam ile diplomatik alakalarını kesmişti.
Reuters’a nazaran Suriye’nin yeni idaresiyle güçlü bağları olan Türkiye, yine yapılanma, güç ve savunma üzere alanlarda ağırlaşan ticaret ve işbirliğinden yarar sağlayabilir.
Esad’ın düşüşü Ankara’ya, hudutları boyunca terör örgütü PKK/YPG’nin varlığını sona erdirmek için yeni bir alan açtı.
Türkiye, iç savaştan kaçan Suriyelilere konut sahipliği yapan en büyük ülke, yaklaşık 3 milyon kişiyi kabul ediyor ve yardımların ana giriş noktası.
Türkiye, 2016’dan bu yana Suriyeli müttefikleriyle birlikte, Suriye’nin kuzeydoğusundaki terör noktalarına karşı birçok hudut ötesi askeri harekât düzenledi.
“TÜRKİYE ANAHTARI ELİNDE TUTACAK”
Suriye’nin Heyet Tahrir El Şam (HTŞ) liderliğindeki yeni idaresi Ankara’ya dostça yaklaşıyor.
Öte yandan Washington’un uzun vakittir terör örgütü YPG’ye verdiği takviye Ankara ile ortasında bir tansiyon kaynağı oldu ancak Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin yeni lideri Donald Trump’ın farklı bir yaklaşım sergileyeceğine inandığını söyledi.
Trump planlarının ne olabileceğini kamuoyuna açıklamadı lakin “Türkiye’nin Suriye’nin anahtarını elinde tutacağını” düşündüğünü söyledi.
HTŞ’nin başındaki Suriye’nin fiili lideri Ahmed El Şara, Suriye’nin terör örgütü PKK’nın Türkiye’ye karşı akınlar düzenleyebileceği bir platform haline gelmesini istemediğini belirtti.
“TARİHİN HAKİKAT TARAFI”
Şara liderliğindeki muhalifler, geçen ay Şam’ın denetimini ele geçirirken, kuzeydoğuda Türkiye takviyeli güçler ile terör örgütü liderliğindeki kümeler ortasında çatışmalar alevlendi.
PKK/YPG’nin omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Ankara’nın ateşkesi kabul etmesi halinde terör örgütü PKK üyeleri de dahil olmak üzere yabancı kümelerin Suriye’yi terk edeceğini söyledi.
Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın, Esad’ın devrilmesinden günler sonra Şam’daydı ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da Şam’ı ziyaret eden birinci Dışişleri bakanıydı. Türkiye tıpkı vakitte Suriye’deki büyükelçiliğini tekrar açan birinci ülke oldu.
Fidan, Türkiye’nin Suriye’de “tarihin yanlışsız tarafında” yer almaktan gurur duyduğunu söyledi.
YENİDEN İNŞA SÜRECİ
Ankara, Suriye’nin tekrar inşasını destekleme kelamı vererek altyapının yine inşasına, yeni bir anayasa hazırlanmasına, elektrik sağlanmasına ve uçuşların yine başlatılmasına yardımcı olmayı teklif etti.
Türkiye, konut sahipliği yaptığı Suriyelilerin konutlarına dönmeye başlamasını umuyor lakin onları gitmeye zorlamayacağını vurguluyor.
Türkiye ayrıyeten terör örgütü YPG’nin dağıtılması için tekraren davette bulunurken, Şam’daki yetkililerin mevzuyu ele almaması halinde yeni bir askeri taarruz ihtarında bulundu. Yetkililer bahisle ilgili olarak ABD’li ve Suriyeli muhataplarıyla tekraren bir ortaya geldi.
FİDAN: “YPG KENDİNİ FESHETMEZSE OPERASYON YAPARIZ”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 7 Ocak’ta yaptığı açıklamada, terör örgütü YPG’nin kendini feshetmemesi durumunda askeri operasyon bildirisi verdi.
Şam’daki yeni idarenin savaşmaktan korkan bir idare olmadığını belirten Fidan, “Eğer askeri harekat olmasını istemiyorsanız bizim tarafımızdan ya da Suriye’deki yeni idare tarafından bunun kuralları aşikardır. Memleketler arası öteki ülkelerden gelen teröristlerin ülkeyi, Suriye’yi terk etmesi gerek” diye konuştu.
Fidan ayrıyeten gereğinin yapılmadığı takdirde askeri harekat yapılacağını söyledi. da Türkiye’nin Suriye halkının “zorlu yolunu kolaylaştırmak” için üzerine düşeni yapacağını söylemişti.
SDG, Suriye Savunma Bakanlığı ile bütünleşmeye istekli olduğunu lakin bunu yalnızca “askeri bir blok” olarak yapabileceğini söyledi.
Ancak bakanlık bu öneriyi reddetti.
“İKİ HALKIN DA FAYDASINA OLACAK”
Suriye’deki yeni yönetimin Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, geçtiğimiz hafta TRT Haber’e konuşmuştu.
Türkiye’nin, tavrından ötürü 2011 den bu yana “tarihi miras” olduğunu söyleyen Şeybani, şunları söylemişti: “Türkiye kimi sorunlar yaşadı. Fakat Suriye’nin kurtuluşu her iki halkın da faydasına olacaktır.”