Emine Erdoğan’dan BM’de çağrı: ‘Filistin’in hafızasını silmelerine izin vermeyelim!’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi, Birleşmiş Milletler (BM) Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Lideri Emine Erdoğan, “Anadolu’daki hayat, sürdürülebilir kalkınma gayelerinin nasıl hayata geçirilebileceğini gösteren bir yol haritasıdır. Zira Anadolu’nun kapıları, binlerce yılın deneyimine dayanan bir rahmete, birikime ve marifete açılır.” dedi.
Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 80. Genel Kurulu hasebiyle New York’a gelen devlet ve hükümet liderlerinin eşlerini, himayesinde yürütülen “Anadoludakiler” projesi kapsamında Türkevi’nde düzenlenen “Anadoludakiler: Kapıların Gerisindeki Hazineler” programında ağırladı.
Anadolu’nun binlerce yıllık hafızasına açılan bir seyahate çıkaran programa, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani’nin eşi Prindon Sadriu, Fiji Başbakanı Sitiveni Rabuka’nın eşi Sulueti Rabuka, Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda’nın eşi Diana Nauseda, Gabon Cumhurbaşkanı Brice Clotaire Oligui Nguema’nın eşi Zita Oligui Nguema, Guatemala Devlet Başkanı Bernardo Arevalo’nun eşi Lucrecia Peinado, Slovenya Cumhurbaşkanı Natasa Pirc Musar’ın eşi Ales Musar, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bajram Begaj’ın eşi Armanda Begaj, Bahamalar Başbakanı Philip Davis’in eşi Marie Davis, Gana Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama’nın eşi Dramani Mahama, Kosta Rika Devlet Başkanı Rodrigo Chaves Robles’in eşi Signe Zeikate, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın eşi Nehmat Avn, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in eşi Ziroat Mirziyoyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in kızları Leyla ve İstek Aliyev, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Sıhhat Bakanı Kemal Memişoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yabancı bakanlar, milletlerarası kuruluşların üst seviye temsilcileri, gazete ve televizyonların genel direktörleri katıldı.
“ANADOLU’NUN HAZİNELERİ”Nİ YAKINDAN TANIDILAR
Emine Erdoğan ve beraberindeki başkan eşleri, program kapsamında birinci olarak, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının öncülüğünde hazırlanan ve Anadolu’nun binlerce yıllık bilgi, zanaat ve kültür birikimini bugünün tasarım anlayışıyla buluşturan sergiyi gezdi.
Sergide, 40’a yakın klasik kumaş, el üretimi kilimler, telkari ve kazaziye takılar, çini örnekleri, ceviz sandıklar ve el dövmesi bakır kaplar üzere çok sayıda kültürel miras eseri yer aldı.
Lider eşleri, standın tematik kurgusu olan “Döngü”, “Süreklilik”, “Dayanışma” ve “Ustalık” kapılarından geçerek Anadolu’nun üretim kültürünün kıssasına tanıklık etti.
Konuklara, Anadolu’nun dört bir köşesinden gelen kumaşların dokuma teknikleri ve sembolik manaları aktarıldı.
Emine Erdoğan ve beraberindeki önder eşleri, stantta yer alan interaktif alanlarda klasik zanaatları deneyimleme fırsatı buldu.
Tokat baskı tezgahında kendi desenlerini basarak bu sanatı deneyimleyen başkan eşleri, bakır dövme atölyesinde usta zanaatkarlarla birlikte bakır üzerine motif işledi.
Dijital tecrübe alanında ebru sanatını renk ve desenlerle tekrar yorumlayan başkan eşleri, kendi dizaynlarını dijital ortamda oluşturdu.
“KÜRESELLEŞME, MAHALLÎ KÜLTÜRLERİ ERİME POTASINA ATIYOR”
Programda konuşan Emine Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle davetlilerle buluşmaktan büyük memnunluk duyduğunu belirterek, dünyanın dört bir yanından gelenleri Anadolu’nun varlıklı mirasıyla tanıştırmak istediklerini söyledi.
Bu yüzden Anadolu’nun tatlarını, renklerini, hislerini ve misafirperverliğini getirdiklerini belirten Emine Erdoğan, “Dünyadaki her kültür, her lisan, her din bir ortaya gelir, mükemmel bir insanlık müziğine dönüşür. Bu müzik lisandan lisana, gönülden gönüle ulaştıkça barış, yeryüzünün iklimi olur. Lakin ne yazık ki, globalleşme, lokal kültürleri bir erime potasına atıyor. Bunun sonucunda, dünya süratle insanların tek-tipleştiği, tek sesli ve tek renkli bir yer haline geliyor.” diye konuştu.
Dünyada 7 binden fazla lisanın konuşulduğunu aktaran Emine Erdoğan, fakat bu lisanların, alarm verici bir süratte yok olduklarını ve 21. yüzyılın sonunda yarısının kaybolacağının kestirim edildiğini bildirdi.
Bir lisanın ölmesinin, bir toplumun kültürünün, düşünme kabiliyetinin ve hislerinin ölmesi, dünyaya baktığı pencerenin kapanması manası taşıdığını kaydeden Emine Erdoğan, “Aynı halde, yüzyılımız, Gazze’de, Ukrayna’da, Suriye’de, Yemen’de ve öbür savaş bölgelerinde, telafisi mümkün olmayan kültürel miras kayıplarının yaşanmasına sahne oldu. Mesela, Suriye’de UNESCO Dünya Kültür Listesinde olan Palmira Antik Kenti yağmalandı ve tahrip edildi. Ukrayna’da, Lviv, Kiev ve Odessa’nın tarihi kent merkezleri, UNESCO’nun ‘Tehlike Altındaki Dünya Mirası’ listesine eklendi. Savaşın başlangıcından bu yana 451 kültürel miras alanı ziyan gördü.” tabirlerini kullandı.
“İNSANLIĞIN HAFIZASI İNSAN ELİYLE SİLİNİYOR”
Emine Erdoğan, Yemen’de süregelen çatışmalar ve hava taarruzlarının, ülkeyi dünyanın en çok ziyan gören tarihi miras bölgesi haline getirdiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
“Gazze’de, İsrail güçlerinin yok ettiği 146 tarihi eser, 114 cami ve ortalarında değerli kütüphanelerin de bulunduğu yaklaşık 200 kültürel alan kaybolup giden mirastan yalnızca kimileri. 2023’te İsrail bombardımanıyla büsbütün yok olan Gazze kent merkez arşivleriyle birlikte bölge tarihine ışık tutan binlerce tarihi doküman yok oldu. Geçen sene, 2 bin yıllık Roma mezarlığı yok edildi. Bu kültürel soykırım örnekleri bize gösteriyor ki insanlığın hafızası insan eliyle siliniyor, farklılıkların bir zenginlik olduğu gerçeği unutturulmak isteniyor, bir ortada yaşama kabiliyetimiz elimizden alınıyor.”
Salondakilerin derin kökleri olan medeniyet bakiyelerine sahip ülkelerden geldiklerini belirten Emine Erdoğan, “Sanattan edebiyata, ideolojiden dinlere, mimariden keşiflere kadar insanlık tarihine kaç izler bırakmış kültürlerin mirasçılarısınız. O yüzden, sizlerin de dünyanın girdiği bu güçlü dönemeçle ilgili telaşları paylaştığınızdan eminim. Zira biliyoruz ki karşı karşıya kaldığımız global sınamaları bertaraf etmemizin yolu, tüm insanlığın ortak mirası olan bu kültür birikimini koruma etmekten geçiyor. Şayet bugün bizler, sorumsuz üretim ve çok tüketim modelleriyle, terk edilmiş bir taşocağına dönmeye yüz tutmuş bir dünyada yaşıyorsak, etraf problemleri büyüyor, lokal kültürler kayboluyorsa, bunun en temel sebebi, geçmişle aramızdaki bağın kopmuş olmasıdır. Bilginin hacmi anbean büyürken, irfanın azalmasıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
“GEÇMİŞİN ÖĞRETİLERİNİ KENARA ATMAYALIM”
Halihazırda “Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin” lakin yüzde 18’ini gerçekleştirebildiklerine işaret eden Emine Erdoğan, şu tabirleri kullandı:
“İnsanlık olarak, adil, israfa direnen, emeğe değer veren, tabiatla kucaklaşan ve barış kültürünü yaşatan bir çıkar yol arıyoruz. Aslına bakarsanız tahlil çok da uzağımızda değil. Kâfi ki onu, medeniyetlerimizin köklerinde arayalım. Geçmişin öğretilerini bir kenara atmayalım. İşte biz, bu stantta sizlere, yalnızca Anadolu’nun kültürel ve turistik bedellerini tanıtmıyoruz. Çağdaş hayatın açmazlarına tahlil olacak bir hayat teklifi sunuyoruz. Hatta diyoruz ki, Anadolu’daki hayat, sürdürülebilir kalkınma amaçlarının nasıl hayata geçirilebileceğini gösteren bir yol haritasıdır. Zira Anadolu’nun kapıları, binlerce yılın deneyimine dayanan bir rahmete, birikime ve marifete açılır.”
Sadece klasik Türk mutfağının tarladan tabağa uzanan bilgeliğinin bile başlı başına bir sıfır atık hayat modeli olduğunu tabir eden Emine Erdoğan, “Çünkü, döngüsellik Anadolu’da, üretimin ve tüketimin kalbindedir. Bununla bir arada, son günlerde tüm dünyada gündemde olan etik üretim, ileri dönüşüm, sıfır atık, sürdürülebilir moda, doğal materyaller, bayan emeğinin desteklenmesi üzere yaklaşımların tamamı, yüzyıllardır Anadolu’da yaşatılmaktadır. Hasebiyle, sürdürülebilir kalkınma maksatlarının, adil ve barışçıl bir dünya geleceğinin, mahallî kültürlerin yaşatılmasıyla direkt münasebeti vardır.” formunda konuştu.
Emine Erdoğan, her toprağın, medeniyetin ve kültürün bir ruhu olduğunu belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Anadolu’nun ruhu imecedir. Yani, el ele vermiş beşerler ve bir olmanın, tüm zorlukları aşan muazzam gücüdür. Anadolu’da, elini taşın altına koymak, bilgiyi, emeği, kaygısı paylaşmak, bir paydaşlık anlayışıdır. İnanıyorum ki, bireyselleşmenin bir salgın üzere yaygınlaştığı, dünyanın ön yargılarla kutuplaştığı, savaşlarla tanınamaz bir hale geldiği günümüzde, bu ruh, insanlara şifa olacaktır. Zira Anadolu’da o denli bir kapı vardır ki gerisine kadar, insanlığın kardeşliğine açılır. O kapının arkasında ‘Gönüller yapmaya geldim.’ diyen Yunus Emre’yi, ‘Dili, rengi ne olursa olsun, güzeller düzgündür.’ diyen Hacı Bektaş-ı Veli’yi, ‘Şefkat ve merhamette güneş üzere ol.’ diyen Mevlana’yı bulursunuz. Onlar insanlığa, kalpleri yakınlaştırmanın, nefret ateşini söndüreceğini öğütlüyorlar. Gelin, biz de bugün buradaki dostluk atmosferinin, Gazze’ye, Ukrayna’ya ve tüm savaş bölgelerine uzanmasını sağlayalım. Medeniyetlerimizin bilgeliğini, tüm kıtaları birbirine bağlayan, kardeşlik köprülerine dönüştürelim.”
“İSRAİL’İN, 1945’TEN EVVELKİ FİLİSTİN’İ HAFIZALARIMIZDAN SİLMESİNE MÜSAADE VERMEMELİYİZ”
Siyasi bağlantıların sömürüden uzak olduğu, adalet temelinde formlandığı bir dünyanın mümkün olduğuna işaret eden Emine Erdoğan, “Sizlerin de bu bahiste ne kadar hassas olduğunuzu biliyorum. O yüzden, İsrail’in, 2023’ten ve hatta 1945’ten evvelki Filistin’i hafızalarımızdan silmesine müsaade vermemeliyiz. Tersine, yok edilmeye çalışılan o kadim tarihi ve kültürü hepimiz öğrenmeli ve insanlığın ortak belleğinde canlı tutmalıyız. Bombaların karşısında kalemle, kitapla, tarihle, unutuşun karşısında hafızayla direnmeliyiz. Filistin’in yaralı çocuklarının geleceği, geçmişlerinin korunmasına bağlı.” diye konuştu.
Korkudan ve vefattan öteki bir şey tanımayan, kimsesiz ve geleceksiz binlerce yetim çocuğun, kendilerinden bu gidişatı durdurmasını beklediklerini bildiren Emine Erdoğan, şunları kaydetti:
“Biliyor musunuz, Gazze’de çocuklar o kadar açlar ki, açlıktan bir daha uyanamayacakları uykulara dalıyorlar. Gazze, iki senede 19 bine yakın çocuğun öldürüldüğü bir çocuk mezarlığına, insanlığın vicdanının canlı diri gömüldüğü topraklara döndü. Buradan bir sefer daha, tüm insanlığı, Gazze’nin sesi olmaya, kalıcı ve adil bir barış için insani koridorlar açmaya, milletlerarası hukuk ve adalet sistemlerini işler kılmaya davet ediyorum. Ayrıyeten, bugün düzenlenen Yüksek Seviyeli Konferans kapsamında, çok sayıda ülkenin Filistin’i ‘devlet’ olarak tanıma kararı alması, son derece sevindirici bir gelişmedir. Bu adımın, sürdürülebilir bir barış ve adalet arayışında tarihi bir dönüm noktası olacağına inanıyorum.”
LİDER EŞLERİ, ANADOLU’NUN LEZZETLERİNİ TATTI
Konuşmaların akabinde Emine Erdoğan, beraberindeki devlet ve hükümet liderlerinin eşleriyle birlikte kokteyl alanına geçti.
Burada davetlilere, Avrupa Birliği coğrafik işareti taşıyan seçkin Anadolu lezzetleri ikram edildi.
Davetliler, Anadolu ezgilerinden oluşan canlı müzik dinletisi eşliğinde Anadolu’nun varlıklı mutfak kültürünü yansıtan eşsiz yiyeceklerin tadına baktı.
Emine Erdoğan ve beraberindeki bakanlar, önder eşlerine aşure de dağıttı.
“ANADOLUDAKİLER” PROJESİ
Emine Erdoğan’ın himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda, Kalkınma Ajansları ve Bölge Kalkınma Yönetimleri ile yürütülen “Anadoludakiler” projesiyle, yöresel eserlerin taşıdığı potansiyelin daha âlâ kullanılabilmesi, üretici-girişimci-tüketici zincirinin daha sağlıklı, katma kıymetli ve sürdürülebilir işleyebilmesi amaçlanıyor.
Büyük alıcılar ile mahallî üreticiler ortasında tedarik zincirinin kurulduğu proje kapsamında, üreticiler için pazar oluşturuluyor ve üretimde sürdürülebilirlik sağlanıyor.
“Toprağın bereketi”, “mutfağın birikimi” ve “ellerin becerisi” olarak 3 kategorinin yer aldığı proje kapsamında, yöresel tarım, besin ve el sanatları eserleri sergileniyor.
EMİNE ERDOĞAN, “ANADOLUDAKİLER: KAPILARIN GERİSİNDEKİ HAZİNELER” PROGRAMINA AİT PAYLAŞIM
New York Türkevi’nde “Anadoludakiler: Kapıların Arkasındaki Hazineler” programımızda bedelli önder eşlerini ağırlamaktan büyük bir memnunluk duydum.
Anadolu’nun bereketli topraklarında yetişen mahsuller, kuşaklar boyunca aktarılan mutfak bilgelikleri ve ustaların el emeğiyle şekillenen zanaatlar bu stantta buluştu.
Her biri, geçmişin izlerini taşırken geleceğe istikamet veren kültür hazinesi niteliğinde.
Kapılar, bizler için sadece bir geçiş değil; birebir vakitte yeni başlangıçların, hikmetin ve paylaşımın simgesi.
Biz de Anadolu’nun rahmete, birikime ve maharete açılan manalı kapılarından, dünyaya dostluğu, iş birliğini ve insanlığın ortak mirasını sunuyoruz.
Kadim kültürümüzün estetik anlayışını, sürdürülebilir üretim vizyonunu ve tabiata olan hürmetimizi global sahneye taşımanın gururunu yaşıyoruz.
Diliyorum ki bu buluşma, kültürler ortasında köprüler kurarak barışın, kardeşliğin ve insanlığın ortak geleceğinin güçlenmesine vesile olsun. Programda emeği geçen herkese yürekten teşekkür ediyorum.
