Ekonomisi gerçek bir toparlanma yaşayan yeni Suriye yeni bir aşamaya girdi
Esad sonrası periyotta Suriye’nin geçirdiği yasal ve kurumsal ıslahatların akabinde, ABD ve Avrupa Birliği, Suriyelilere ülkelerini kriz, yaptırım ve savaşlarla geçen on yılların akabinde inançlı limana çıkarma fırsatı sunmak için mayıs ayında Şam üzerindeki yaptırımların büyük kısmını kaldırdığını duyurdu. Bu durum, Dünya Bankası ve Milletlerarası Para Fonu (IMF) dâhil uluslararası kuruluşlarla iş birliği ve yardımın dönüşüne kapı açtı.
Suriye Maliye Bakanlığı’nın açıklamasına nazaran, IMF’nin Suriye’ye yönelik keşif heyeti 5 Haziran’da görüşmelerini tamamladı ve bir dizi tavsiye ve gelecek adımlar konusunda muahedeye vardı.
Bakanlık açıklamasında, “Vergi ve gümrük ıslahatına takviye, ulusal hesap istatistiklerinin hazırlanması, ödemeler istikrarı istatistiklerinin hazırlanması, para siyaseti çerçevesinin oluşturulmasına katkı sağlanması, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile çaba sisteminin geliştirilmesi planının gözden geçirilmesi ve kamu mali idaresinin geliştirilmesine destek” üzere kısa vadede izlenecek öncelikler üzerinde mutabakat sağlandığını belirtti.
Kaynak ayrıyeten, ekonomik ve mali istikrar programının kısa vadeli olarak hazırlanmasında IMF ile iş birliğinin devam edeceğini vurgularken, IMF heyeti de ıslahatlara olan bağlılık ve Suriye iktisadını yine inşa etme konusunda zorlukların üstesinden gelmeye yönelik olumlu izlenimler edindi.
TOPARLANMA BAŞLADI
ABD yaptırımlarının kaldırılmasının akabinde Suriye iktisadı, iş ortamının güzelleştirilmesi ve yatırımların çekilmesi siyasetleri kapsamında çeşitli alanlarda imzalanan mutabakatlarla toparlanma sürecine girdi.
Hükümet 29 Mayıs’ta güç alanında dört memleketler arası şirketten oluşan bir koalisyonla 7 milyar dolar pahasında bir muahede ve mutabakat zaptı imzaladığını açıkladı.
Enerji Bakanı Muhammed el-Beşir, “Bugün, Suriye için büyüklük, tıp ve bedel açısından birinci olan, güç bölümünde başkan milletlerarası şirketlerden oluşan bir koalisyonla 7 milyar dolarlık bir mutabakat ve mutabakat zaptı imzalıyoruz,” diyerek, bu adımın güç bölümünde 5 bin megavat elektrik üretimi için yatırım yapılmasını sağlayacağını belirtti.
Bunun öncesinde ise, Suriye Kara ve Deniz Limanları Genel Kurumu ile Dubai Dünya Limanları Şirketi, ülkenin liman altyapısını ve lojistik hizmetlerini güçlendirmek için 800 milyon dolarlık bir mutabakat zaptı imzaladı.
Anlaşma, “Tartus Limanı’nda çok gayeli bir terminalin geliştirilmesi, idaresi ve işletilmesini kapsayan kapsamlı bir yatırımı” içeriyor ve böylelikle limanın verimliliğini artırıp bölgesel ve milletlerarası ticaret merkezi rolünü güçlendirmesi hedefleniyor.
DİASPORANIN EKONOMİK CANLANMADAKİ ROLÜ
Bu süreçte, milletlerarası yaptırımların kaldırılmasıyla birlikte yurt dışındaki Suriyeliler, ekonomik toparlanmanın desteklenmesinde değerli bir rol üstleniyor. Yurtdışından Suriye’deki ailelerine yapılan yıllık havale fiyatının yaklaşık 2,5 milyar doları bulduğu varsayım ediliyor.
Yurt dışında Suriyelilere ilişkin yatırımların toplam pahasının 250 milyar doların üzerinde olduğu belirtilirken, medya raporlarına nazaran, Suriye bankacılık sisteminin memleketler arası SWIFT ağına tekrar bağlanmasıyla bu fonların yaklaşık yüzde 10’unun ülkeye geri dönmesi bekleniyor.
Birçok varlıklı ve iş insanı Suriyelinin yaşadığı Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Suriye finansal sistemini desteklemede merkezi bir rol oynadığı vurgulanıyor. Yaklaşık 350 bin Suriyelinin yaşadığı BAE’nin sunduğu esnek bankacılık ve vergi siyasetleriyle sürdürülebilir ekonomik bağların oluşmasına taban hazırladığı tabir ediliyor.
Bu iş birliği, BAE ve Körfez ülkelerinin Suriye’nin istikrarını bölgesel güvenliğin bir kesimi olarak görme vizyonunu pekiştiriyor ve Suriye kurumlarını ekonomik ve siyasi olarak güçlendirmeyi hedefliyor.
Daha evvel BAE Dış Ticaret Bakanı Sani ez-Zeyudi, Amerikan yaptırımlarının kaldırılmasının akabinde Suriye ile ekonomik iş birliği ve entegrasyona açık olduklarını, bu yaptırımların daha evvel ekonomik yakınlaşmanın önünde pürüz teşkil ettiğini açıklamıştı.
