Dünya milli muharip uçak KAAN’ı yazdı: 10 milyar dolarlık savunma anlaşması
Türkiye savunma endüstrisinde tarihi bir muvaffakiyete imza attı. Endonezya ile imzalanan 10 milyar dolarlık muahede kapsamında, 48 adet beşinci jenerasyon KAAN savaş uçağının ihracı gerçekleştirilecek.
Anlaşma, Türkiye’nin bugüne kadar gerçekleştirdiği en büyük savunma sanayi ihracatı olmasının yanı sıra, KAAN platformunun da milletlerarası alandaki birinci satışı olma özelliğini taşıyor.
KAAN dünya basınında geniş yankı uyandırdı.
Hindistan’ın Tejas’ı Yerine Türkiye’nin KAAN’ı Tercih Edildi
Endonezya’nın bu tercihi, daha evvel gündeme gelen Hindistan üretimi Tejas savaş uçağına dair beklentileri de değiştirdi. Endonezya basınından Bharat Shakti, gelişmeyi “stratejik bir taraf değişikliği” olarak değerlendirirken, Hindistan’ın Tejas platformunun bölgedeki potansiyel alıcılarını kaybettiğine dikkat çekti. Haberde şu sözler yer aldı:
“Endonezya’nın tercihi, Hindistan için geri adım niteliğinde. Tejas için 2022’de birçok ülkeyle görüşmeler yürütülmüştü. Lakin Tejas, hâlâ KAAN mutabakatı ölçüsünde bir ihracat başarısı yakalayabilmiş değil.”
KAAN: Türkiye’nin Yeni Kuşak Savaş Uçağı
Türkiye’nin yerli ve ulusal imkanlarla geliştirdiği KAAN, 21 Şubat 2024’te birinci, 6 Mayıs’ta ise ikinci test uçuşunu muvaffakiyetle gerçekleştirdi. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından tasarlanan uçak; hayalet (stealth) teknolojisi, gelişmiş aviyonik sistemleri ve yerli motor entegrasyonu amacıyla öne çıkıyor.
KAAN, milletlerarası savunma sanayi fuarlarında da sergilenerek Türkiye’nin beşinci jenerasyon savaş uçağı geliştirebilen ülkeler ortasına girme amacını sembolize ediyor. Farnborough Memleketler arası Havacılık Fuarı üzere platformlarda ilgi gören uçak, Türkiye’nin savunmada dışa bağımlılığını azaltma stratejisinin değerli bir modülü.
Yunan ve Fransız Basınında Geniş Yankı Buldu
Anlaşma, sadece bölgesel değil, global ölçekte de dikkat çekti. Yunanistan’ın önde gelen yayın organlarından Skai, haberi “Rekor Askerî Anlaşma” başlığıyla duyurdu. Skai, Türkiye’nin savunma endüstrisinde sistematik bir büyüme içinde olduğuna vurgu yaparak, şu tabirleri kullandı:
“Ankara, askeri teçhizat ihracatını artırma eforlarını sürdürüyor. Türkiye, sırf KAAN değil, İHA ve zırhlı araçlarda da liderlik hedefliyor.”
Yunan basınından Penta Postagma ise, muahedeyi jeopolitik bağlamda kıymetlendirdi:
“Endonezya’nın KAAN tercihinin, Çin’in sunduğu J-10 teklifi sonrası gelmesi dikkat alımlı. Bu muahede, Hint-Pasifik’te tedarik istikrarlarını etkileyebilecek bir stratejik atak.”
Fransız BFM TV ise haberi “Türkiye için büyük ikramiye” başlığıyla verdi. Kanal, KAAN’ın eskiyen F-4 ve ilerleyen periyotta F-16’ların yerini almasının planlandığını belirtti ve şu bilgiyi paylaştı:
“İlk teslimatlar 2028 sonu prestijiyle başlayacak. Türkiye’nin 2024 savunma ihracatı, 7.1 milyar dolara ulaşarak 2023’e nazaran 1.6 milyar dolar arttı.”
Teknoloji Transferi ve Ortak Üretim Modeli
Avrupa merkezli savunma sanayi portalı Defence Industry Europe, Türkiye ile Endonezya ortasındaki bu ihracatın yalnızca ekonomik değil, birebir vakitte teknolojik bir iştiraki da kapsadığına dikkat çekti. Haberde, mutabakatın Endonezya’da havacılık kabiliyetlerini artırmaya yönelik teknoloji transferi ögeleri da içerdiği vurgulandı.
Anlaşmaya nazaran, 48 adet KAAN uçağı, 10 yıl içinde teslim edilecek. Bu süreçte Endonezya’nın yerli üretim altyapısı da sürece dahil edilecek ve KAAN üretiminde iş birliğine dayalı bir model uygulanacak.
DEĞERLENDİRME
48 KAAN savaş uçağını kapsayan 10 milyar dolarlık bu ihracat mutabakatı, Türkiye açısından çok taraflı bir dönüm noktası. Hem ekonomik getirisi hem de savunma endüstrisinde geldiği noktanın göstergesi olan muahede, Türkiye’nin savunma ihracatında yeni bir evreye geçişini temsil ediyor. Memleketler arası basının da geniş yer ayırdığı bu gelişme, yalnızca iki ülke ortasında değil, bölgesel güç dengelerinde de yeni bir sayfa açabilir.
