Doğumdan ölüme devletin eli vatandaşın üzerinde
Devlet, doğumdan eğitime, evlilikten vefata kadar her safhada birçok takviye ödeneği ile vatandaşının yanında yer alıyor. Milyarlarca TL’yi bulan yardımlar doğum, emzirme, analık, eğitim öğretim, evlenme ve cenaze ödenekleriyle vatandaşa nefes aldırıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu ve Aile Bakanlığı’nın vatandaşlara yönelik takviye ödemelerine ait tüm detaylar İŞ’İN DOĞRUSU’nda…
1- EMZİRME ÖDENEĞİ
Emzirme ödeneği yahut süt parası, doğum yapan sigortalı annelere ya da sigortalı babaların sigortasız eşlerine, bebeklerinin doğumundan sonra bir keze mahsus olarak ödenen bir devlet dayanağıdır. 2024 yılında 416 bin 763 bireye, 357 milyon 86 bin 629 TL emzirme ödemesi yapıldı. Bu ödeme 2025 yılının birinci 8 ayında ise 263 bin 585 şahsa, 324 milyon 792 bin 443 TL olarak gerçekleşti.
2- ANALIK HALİNDE SÜREKSİZ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ
5510 sayılı Kanunun 18. Unsuruna nazaran sigortalı bayanın analığı halinde, doğumdan evvelki ve sonraki sekizer haftalık müddette, çoğul gebelik halinde ise doğumdan evvelki 10 haftalık müddette çalışmadığı her gün için süreksiz iş göremezlik ödeneği verilir. 2024 yılında; 433 bin 298 rapor üzerinden 8 milyar 858 milyon 217 bin 594 TL analık halinde iş göremezlik ödemesi yapıldı. 2025 yılının birinci sekiz ayında ise bu sayı 267 bin 820 rapor üzerinden 7 milyar 821 milyon 362 bin 921 TL’ye ulaştı.
3- EĞİTİM ÖĞRETİM YARDIMI
Eğitim öğretim yardımı Şehit, Gazi, Harp, Görev Malullerinin çocuklarına her yıl Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen bir yardımdır. Bu kapsamda, 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılında; ilköğretim (1-8. Sınıflar) öğrencileri için 13.616,94 TL, ortaöğretim öğrencileri için 20.425,41 TL ve yükseköğretim öğrencileri için 27.233,88 TL fiyatında eğitim ve öğretim yardımı ödendi. 2024-2025 öğretim yılında 18 bin 522 bireye, 351 milyon 643 bin 859 TL ödeme yapıldı.
4- HASTALIK HALİNDE İŞ GÖREMEZLİK YARDIMI
Hastalık halinde verilecek süreksiz iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde günlük yararının yarısı, ayaktan tedavilerde ise günlük çıkarın üçte ikisidir. Hastalık halinde süreksiz iş göremezlik ödeneği 2024 yılında 5 milyon 469 bin 435 rapora 21 milyar 38 milyon 122 bin 406 TL ödeme olarak gerçekleşti. 2025 yılında ise 3 milyon 328 bin 997 rapora 18 milyar 760 milyon 516 bin 565 TL ödeme yapıldı.
5- EVLENME ÖDENEĞİ
Kamuoyunda “çeyiz yadımı” olarak bilinen bu yardım, SGK’dan vefat geliri yahut mevt aylığı alan hak sahiplerine, bu gelir yahut aylığı almakta iken evlenmeleri durumunda yapılan toptan ödemeyi söz ediyor. Ödeme ölçüsü dul yahut yetim aylıklarının on iki aylık meblağı kadardır. Evlenme yardımı, 2024 yılında; 20 bin 518 şahsa 1 milyar 971 milyon 227 bin 388 TL yapıldı. 2025 yılında ise bu sayı 11 bin 488 bireye 1 milyar 465 milyon 807 bin 270 TL olarak geçekleşti.
6- CENAZE ÖDENEĞİ
Cenaze ödeneği, SGK tarafından ölen sigortalının ailesine bir kere yapılan yardımdır. Cenaze ödeneği; iş kazası yahut meslek hastalığı sonucu yahut daima iş göremezlik geliri, malullük yahut yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalının hak sahiplerine verilir. Mevt parası alabilmek için, vefat eden kişinin en az 360 gün malullük, yaşlılık ve vefat sigortası primi bildirilmiş olması gerekir. 2024 yılında; 277 bin 423 bireye, 1 milyar 182 milyon 89 bin 820 TL cenaze demesi yapıldı. 2025 yılının birinci 8 ayında da 189 bin 568 bireye, 1 milyar 139 milyon 562 bin 326 TL ödeme gerçekleşti.
7- DOĞUM YARDIMI
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ise Aile Yılı kapsamında birçok takviye projesini hayata geçirdi. 2025 yılının birinci 8 ayında 383 bin 691 anneye 3.5 milyar lira doğum yardımı sağlandı. 151 bin çift Aile ve Gençlik Fonu’na başvurdu. 42 markayla bin 331 indirim muahedesi imzandı. 81 vilayette 9 binin üzerinde Aile Yılı etkinliğinde vatandaşlarla buluşuldu. 128 bin hanede ise sıfır atık uygulaması hayata geçirildi.
