Bakan Yumaklı’dan zirai don açıklaması: ‘Paraları hemen verilecek’
Ekonomi idaresi, Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Aksiyon Planı Bilgilendirme ve İstişare ile bu yılın ikinci Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantılarının akabinde gazetecilerle bir ortaya gelerek, gündeme ait soruları yanıtladı.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, burada yaptığı değerlendirmede, zirai donun akabinde kimi kısımlardan gelen yorumlara reaksiyon göstererek, “Daha hasar tespit çalışmaları devam ediyorken, birtakım kurum temsilcileri, kimi politikler çabucak açıklamalar yapmaya başladı. Dediler ki, ‘her şey bitti mahvolduk, yurt dışına bağımlıyız, paranız olsa bile bulamayacaksınız, fakirler bundan en çok ziyan görecek’ vesaire. Bilgi sahibi olmadan fikir serdetmek herhalde bu türlü bir şey. Bunun kime yararı var, üreticiye mi, tüketiciye mi, memlekete, millete mi var? Bunun takdirini kamuoyumuza bırakıyorum.” sözünü kullandı.
Zirai dondan 34 vilayetteki 16 meyve çeşidinin etkilendiğine işaret eden Yumaklı, “Kayısı, üzüm, kiraz, armut, elma, ayva, limon, badem, fındık, ceviz, nektarin, şeftali, portakal, mandalina, erik ve fıstık. Bunların birtakımı yüzde 10, birtakımı yüzde 60 üzere çeşitli derecelerde etkilendi. Mesela Malatya’da çok daha büyük oranlarda kayısının etkilenmesi kelam konusu. Lakin bunları söyleyebilmek için saha tespiti olması gerekir. Bunlar da aşikâr fiziki kurallara bağlı. Alana 10 bin kişi de gönderseniz, fiziki koşullar olmazsa o hasar tespitini yapamazsınız. Neden? Güneşi görmesi lazım ağacın, orada ne tepki veriyor bunun da görülmesi gerekir. Yani bilgi sahibi olmak gerekir.” diye konuştu.
“SİGORTASI OLANLARIN PARASI ÇABUCAK VERİLECEK”
Zarar gören çiftçilere sağlanacak takviyelere ait soruya da cevap veren Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Hububat, baklagil, yağlı tohumlar üzere stratejik eserler çok etkilenmedi, bilhassa bunun altını çizmek istiyorum. Elbette tarım sigortası olanların hasar tespitinden sonra paraları çabucak verilecek. Geri kalanlar için Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olup da rastgele bir sigortası olmayanlarla ilgili Sayın Cumhurbaşkanı’mız açıkladı. Zarar gören mahsulün üretimi için şu ana kadarki harcaması, hasarı oranında karşılanacak. Böylelikle üretimin sürdürülebilirliği sağlanmış olacak.”
“TÜRKİYE’DE FINDIK ÜRETİMİ YÜZDE 10 ARTTI”
Yumaklı, fındıktaki randıman kaybına ait soru üzerine, “2015-2024 yıllarında Türkiye’de fındık üretimi yüzde 10 arttı. Fakat DOKAP bölgesinde düştü zira coğrafik şartlar burada kimi şeylerin kolay yapılmasına müsaade vermiyor.” dedi.
Özellikle Giresun, Ordu, Trabzon’daki genişleme alanlarının kısıtlı olduğuna, coğrafik koşulların da randımanı düşürdüğüne işaret eden Yumaklı, yaşlı bahçelerin değiştirilmesiyle ilgili sürecin devam ettiğini, fakat bekledikleri üzere devam etmediğini söyledi.
Yumaklı, Giresun’da bu hususta bir enstitü olduğunu, burada geliştirilmiş çeşitler bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Üreticilerimizi bu hususta daima teşvik ediyoruz. Eksik kalan yahut bizim daha fazla yapmamız gereken konular varsa elbette bunlarla ilgili çalışmalarımıza devam edeceğiz. Üretim yahut randıman düşmesinin katiyetle ve muhakkak aflatoksinle hiçbir alakası yok. Türkiye genelinde 2020’de 734 bin 726 hektar alanda 665 bin ton fındık üretilmiş, bunun 283 bin tonu ihraç edilmiş ve 1,9 milyar dolar gelir elde edilmiş. 2024’te 750 bin hektar alanda 717 bin ton fındık üretimi gerçekleşmiş, 324 bin tonu ihraç edilmiş, 2,6 milyar dolarlık gelir var. Randıman yalnızca ziraî üretimde değil, yani hayatımızın bütün alanlarında öncelememiz gereken bir konu.”
