Bakan Yumaklı: Gıda arz güvenliğine ilişkin bir problem yok!
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye’nin 34 ili ile bilhassa 16 eserinin zirai dondan etkilendiğini belirterek, “Artık yurt dışına bağımlıyız, besin arz güvenliği açısından çok büyük bir sorun olacak’ üzere şeyler kelam konusu değildir. Tesir yalnızca bu 16 eserde ve bu eserlerin yetiştiği vilayetlerde oldu. Ülkemizin besin arz güvenliğine ait bir sorun yaşaması kelam konusu değil” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Giresun’da Doğu Karadeniz vilayetlerinde vazifeli vilayet ve bölge müdürleriyle kıymetlendirme ve istişare toplantısı yaptı. Başta zirai don olaylarıyla ilgili çalışmaların ele alındığı toplantıda, ziraî üretimden, orman, su ve tabiat müdafaaya kadar, bölgede yürütülen faaliyetler değerlendirildi. Bakan Yumaklı, merkeze bağlı Sıvacı köyüne de giderek burada zirai dondan etkilenen fındık bahçesini ziyaret edip, yetkililerden bilgi aldı.
FINDIKTA 2,7 MİLYAR DOLARLIK GELİR
İncelemelerin akabinde açıklamalarda bulunan Bakan Yumaklı, “Ülkemiz için çok değerli ekonomik kıymeti, çok değerli bir eserin yeniden bu hadiseden etkilenmesiyle alakalı yerinde tespit yapıp üreticilerle birlikte olmak üzere geldik. 2024 yılında 717 bin tonluk fındık üretimi gerçekleşti. Bunun 324 bin tonu ihraç edildi. Yaklaşık 2,7 milyar dolarlık bir gelir, ülkemizin iktisadına katılmış oldu. Elbette zirai don olayı ile alakalı bilhassa çok yıllıklı bitkilerde farklı derecelerde etkilenmeler oldu. Bilhassa Giresun’un fındık üretimindeki yüzde 13’lük hissesi ile değerli tesire sahip olması sebebiyle buradan bir açıklama yapmak istedik” dedi.
‘İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ HAYATIMIZIN TAM GÖBEĞİNDE’
İklim değişikliğine dikkati çeken Bakan Yumaklı, “Küresel iklim değişikliğinin tesiri artık yadsınamaz bir gerçek; hayatımızın tam göbeğinde. Son 30 yılın en düşük sıcaklığı kayıtlara geçmiş oldu. Artık farklı vesilelerle tahminen kimi yerde zirai don kimi yerde sel ve taşkın ya da kuraklık üzere farklı hallerde bu iklim tesiri karşımıza çıkacak. Tarihin en büyük don olayından bahsediyoruz. 34 ilimiz etkilendi. Aşikâr bir rakımın üzerindeki tarla ve bahçeler daha fazla etkilendi. Birinci andan itibaren gruplarımız alandaydı. Şubat ayının sonlarında, Mersin Adana ve Hatay’da da benzeri formda üretilen eserlerin ziyan görmesi kelam konusu olmuştu. Arkadaşlarımız orada da birinci andan itibaren üreticilerimizin yanında oldular” diye konuştu.
‘BAZI MEYVELERDE HASAR ÇOK OLDU’
Zirai don tesirlerini azaltmaya yönelik çalışmaların sürdüğünü kaydeden Yumaklı, “Geçtiğimiz salı gününden itibaren yaşanan don olayının tesirlerini azaltmak üzere arkadaşlarımız çalışmalarına devam ettiler. Doğal, bugünkü teknolojileri yetebildiği kadar ve o etkiyi azaltabilmeye yönelik sonlu çalışmalar sürüyor. Birtakım meyvelerde hasar çok oldu. Cumhurbaşkanımız açıkladı. Tespitler devam ediyor. Bu tespitlerin devamından sonra TARSİM (Tarım Sigortaları Havuzu) sigortası olanlar, sigorta komitesi kapsamında olanların ödemelerini alacaklar. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olanlar lakin sigortası olmayanlar için de bu hasar tespit çalışmalarının sonrasında hasarları nispetinde, don hadisesinin olduğu vakte kadar; o tarla için ne harcama yapılıp ne sarfiyat olmuşsa onun bedelini de alacaklar. Diyelim ki; bahçenize bin liralık bir masraf yaptınız, hasarınız yüzde 100 ise o bin lirayı alacaksınız. Hasarınız yüzde 50 ise 500 lirasını alacaksınız. Bu bir mühlet ve bunun bir takvimi var. Büsbütün fiziki koşulların da bu hasar tespitine müsaade vermesi gerekiyor. Kimi yerlerde bu daha çabuk olacaktır. Birtakım yerlerde sarkacaktır. Lakin bu süreci gerçekleştirmiş olacağız” dedi.
‘BÜTÜN ÜRETİCİLERİMİZİ TARSİM SİGORTASI YAPMAYA DAVET EDİYORUM’
Zirai dondan etkilenen eserleri sıralayan Bakan Yumaklı, bütün üreticileri TARSİM sigortası yapmaya davet etti. Yumaklı, “Genellikle meyve çeşitlerinde diye bahsettik. 16 çeşit eserinin etkilendiğinden bahsettik. Bu eserler; armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina nektarı, portakal, şeftali, üzüm ve fıstıktır. Eserinizin dondan ya da farklı bir şarttan etkilenmesi kelam konusu olabilir. Bunun için kimi ekipmanlar var. Siz bu ekipmanları almak istediğinizde bunun yarısı devlet olarak biz aslında karşılıyoruz” diye konuştu.
BAKLAGİLLER VE AYÇİÇEĞİ DONDAN ETKİLENMEDİ
Üreticilere geçmiş olsun dileklerinde bulunan Yumaklı, “Çoğu yerde söylenti ile farklı şeyler duyuyoruz. Sigorta üretimi ile sağdan soldan söylenenler ile değil, bizim arkadaşlarımızın söyledikleriyle süreç yapılsın. Buna nazaran hareket edilsin. İlgili arkadaşlarımıza gerekli talimatı verdim. Bu hasar belirleme ve tespit çalışmalarından sonra Türkiye’de bunların anlatılmadığı, arkadaşlarımızın gitmediği yer olmayacak.
Üreticilerimize geçmiş olsun. Bu olaydan sonra gerçekliği maalesef bizim tarafımızdan bu formda olmadığı tabir edilen konuların tekrar tekrar gündeme getirildiğini duyuyoruz. Zirai don olayında etkilenen meyve tipleri dışında ülkemiz için değerli olan stratejik eserler diye tabir ettiğimiz buğday arpa ve gibisi fasulye nohut üzere baklagillerin ve ayçiçeği üzere yağlı tohumların etkilenmesi kelam konusu olmadı” dedi.
‘BUNLAR ARKA NİYETLİ DÜŞÜNCELER’
Bakan Yumaklı, “Artık yurt dışına bağımlıyız, besin arz güvenliği açısından çok büyük bir sorun olacak’ üzere şeyler kelam konusu değildir. Tesir yalnızca bu 16 eserde ve bu eserlerin yetiştiği vilayetlerde oldu. Ülkemizin besin arz güvenliğine ait bir sorun yaşaması kelam konusu değil. Bunları söyleyenlerin gayelerini kendilerine bırakıyorum. Ülkemiz güçlü bir ülke.
Cumhurbaşkanımızın bu mevzularda hassasiyetini herkesin bildiğini görüyoruz. Olmayan kimi ortamların varmış üzere sunulmasının hiç kimseye bir yarar sağlamayacağını ve bu fikirlerin arka niyetli niyetler olduğunu tekrar söz etmek istiyorum. Tüm vilayetlerimize geçmiş olsun” diye konuştu.
