Son dakika: İran, İngiltere, Fransa ve Alman heyetleri İstanbul’da bir araya geldi!

Son dakika haberi… İran ile İngiltere, Fransa ve Almanya ortasındaki nükleer faaliyetlere ait görüşmeler için heyetler, İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda ikinci sefer bir ortaya geldi.

Heyetleri taşıyan araçlar, İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na giriş yaptı.

Görüşmeler, basına kapalı gerçekleştiriliyor.

Dışişleri bakan yardımcıları düzeyindeki görüşmelere İran’ı temsilen dışişleri bakan yardımcıları Mecid Tahtrevançi ile Kazım Garibabadi katılıyor.

İran, 2015 yılında imzalanan nükleer muahedenin Avrupalı taraflarının talebi üzerine yeni çeşit görüşmelerini gerçekleştirmeyi kabul etmişti.

İran ile muahedenin Avrupa’daki tarafları olarak bilinen İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan E3 kümesi, 16 Mayıs’ta İstanbul’da dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde bir ortaya gelmişti. Taraflar, ABD ile İran ortasında süren dolaylı müzakerelere paralel olarak temasların sürdürülmesi konusunda mutabık kalmıştı.

İSRAİL’İN HÜCUMLARI SONRASI MÜZAKERE SÜRECİ KESİLMİŞTİ

İran ile ABD müzakere süreci devam ederken İsrail, 13 Haziran’da İran’a akın başlatmış ve hem ABD hem de Avrupa ile müzakere süreci kesilmişti.

İran, 2015’te imzalanan nükleer mutabakatla kaldırılan Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının geri getirilmesini sağlayabilecek “tetik sistemi (snapback)” ismi verilen unsurun, Avrupa ülkeleri tarafından işletilmesinden telaş ediyor. Kelam konusu düzeneğin müddeti 18 Ekim’de sona eriyor. İran’ın nükleer programıyla ilgili tahlil üretilemezse Avrupa ülkelerinin bu tarihten evvel mekanizmayı işletebileceği öngörülüyor.

2015’TEKİ NÜKLEER MUTABAKAT VE “TETİK MEKANİZMASI”

İran ile BM Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi ve Almanya ortasında 14 Temmuz 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında İran’ın nükleer faaliyetlerinin sonlandırıldığı bir mutabakat imzalanmıştı. ABD, 2018’de mutabakattan tek taraflı çekilmiş ve İran’a yaptırımları geri getirmişti. İran, Avrupa ülkelerinden ABD’nin yaptırımlarını telafi edecek tedbirler almasını istemiş lakin Avrupalılar, ABD’nin aksiyonuna karşı çıksa da bu bahiste adım atamamıştı.

İran, bunun üzerine bir yıl sonra mutabakattaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmaya başlamış ve daha sonraki süreçte yüksek seviyeli uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yönelmişti.

İngiltere, Fransa ve Almanya ise ABD’nin tek taraflı çekilmesinden sonra uygulanmayan nükleer mutabakatta yer verilen ve “snapback” olarak isimlendirilen, İran’a muahedeyi ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını tekrar getirme imkanına sahip maddeyi işletme tehdidinde bulunuyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ise Avrupalı tarafların, “anlaşmanın temellerini ihlal ettikleri” ve “anlaşmadaki iştirakçi rollerini kaybettikleri” için mekanizmayı harekete geçirebilecek hukuksal desteğe sahip olmadığını tabir etmişti.