İran’a nükleer anlaşma baskısı: Ağustos sonuna kadar mühlet verdiler!

• Haber7

İki Avrupalı diplomat Salı günü yaptığı açıklamada, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın nükleer anlaşmada somut bir ilerleme kaydedilmemesi halinde Ağustos sonuna kadar İran’a yönelik sert Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını tekrar yürürlüğe koyma konusunda anlaştıklarını söyledi.

İngiltere, Fransa ve Almanya’nın Birleşmiş Milletler büyükelçileri, Salı günü Almanya’nın BM Misyonu’nda muhtemel bir İran mutabakatı ve yaptırımların tekrar uygulanmasını görüşmek üzere bir ortaya geldi.

 İki ABD’li yetkiliye nazaran, bahis Pazartesi günü ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile üç ülkenin dışişleri bakanları ortasında yapılan bir telefon görüşmesinde de gündeme geldi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, dörtlünün “İran’ın nükleer silah geliştirmesini yahut elde etmesini engellemek” konusunda görüştüğünü belirtti.

İngiltere, Fransa ve Almanya, 2015 yılında İran’ın nükleer programını denetim altına almak için varılan mutabakatın bir kesimi. Lider Donald Trump, birinci devrinde nükleer mutabakatın gereğince sert olmadığını söyleyerek ABD’yi mutabakattan geri çekmişti.

“İRAN’DAN KESİN SOMUT BİR ADIM GELMELİ”

İran’a yönelik ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında İran’ın nükleer programının kısıtlanması ve izlenmesini öngören muahede kapsamında, snapback (tetik mekanızması) ismi verilen bir unsur bulunuyor. Husus,Tahran’ın sorumluluklarına uymaması halinde Batılı tarafların BM yaptırımlarını yine uygulamaya koymasına imkan sağlıyor.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Salı günü Brüksel’de gazetecilere yaptığı açıklamada “İran’dan kesin, somut ve doğrulanabilir bir taahhüt gelmezse, bunu en geç Ağustos ayı sonuna kadar yapacağız,” dedi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, yaptığı açıklamada, İsrail ve ABD’nin nükleer tesisine düzenlediği akının akabinde öbür taarruz olmayacağına dair garanti verilmesi halinde Tahran’ın ABD ile nükleer görüşmelerin tekrar başlayabileceğini açıkladı.

“DİPLOMASİ KAPILARI KAPANMAYACAK”

Konuya dair konuşan  ABD Eski Başkanı Barack Obama, “Bu cins aksiyonların tekrarlanmayacağına dair kesin bir garanti olmalı“ yorumunu yaparken “İran’ın nükleer tesislerine yönelik hücum, tahlile ulaşmayı daha sıkıntı ve karmaşık hale getirdi” ifadesini kullandı.

ABD ve İran, Haziran ayında İsrail saldırıları başlamadan evvel İran’ın nükleer programı konusunda müzakere gerçekleştirmişti. Trump ve Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff geçen hafta görüşmelerin yakında tekrarlanacağını söylemişlerdi. Ama yeni bir açıklama yapılmadı.

İran’ın nükleer programının barışçıl emelli olduğunu savunan Arakçi, 2 Temmuz’da CBS‘e verdiği röportajda “diplomasi kapılarının asla kapanmayacağını” söyledi.

İran’ın BM Misyonu, hususa dair rastgele bir yorumda bulunmazken, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi yaptığı açıklamada  2015’teki nükleer mutabakatın Avrupalı taraflarının, İran’a BM yaptırımlarını geri getirecek, tetik düzeneğini işletmesini çatışma ile eş kıymette kabul edeceklerini ve karşılık vereceklerini belirtmişti.