Dev göktaşı Ay’a çarpacak: Dijital sistemlere zarar verebilir

2024’ün sonunda keşfedilen ve birinci başta Dünya’ya çarpma ihtimali olduğu düşünülen dev asteroidin aslında Ay’a yanlışsız ilerlediği ortaya çıkmıştı. YR4 ismi verilen ve 10 katlı bir bina büyüklüğünde olan bu asteroit, uzmanlara nazaran Ay’a çarpması durumunda global ölçekte dijital sistemlere ziyan verebilir.

Başlangıçta Dünya’ya çarpma ihtimali yüzde 3 olarak hesaplanan asteroidin istikameti, NASA’nın Yakın Dünya Objeleri Araştırma Merkezi tarafından güncellenmişti. Artık YR4’ün 2032 üzere erken bir tarihte Ay’a çarpma ihtimali yüzde 4,3 olarak veriliyor. Bu oran şubat ayında yüzde 1,7, nisanda ise yüzde 3,8 olarak belirlendi. Yani risk giderek artıyor.

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden astrolog ve kozmolog Brad Tucker, “Dünya için tehdit azaldı ancak bu tehdit Ay’a kaydı. Yüzde dört çok büyük bir oran değil lakin 1’e 25 üzere bir ihtimalden bahsediyoruz, bu da dikkate alınması gereken bir durum” dedi.

Tucker’a nazaran, asteroidin Ay’a çarpması halinde bir atom bombasına benzeri bir tesir yaratabilir. Bu çarpışma sonucu oluşabilecek meteor yağmurlarının, Dünya’nın etrafındaki uydu sistemlerini tehdit edebileceği düşünülüyor.

Her ne kadar kesimlerin büyük kısmı Dünya’ya ulaşmadan atmosferde yok olacak olsa da, kimi enkaz modüllerinin yörüngedeki hayati uydulara çarpma ihtimali bulunuyor. Tucker, “Çarpma sonucu oluşacak enkazın yeni bir uydu halkası oluşturması riski var. Artık yalnızca Dünya’yı değil, Ay’ı da muhafazamız gerekiyor” diye uyarıyor.

Yeni araştırmalar, Ay’a çarpacak bir asteroidin büyük ölçüde enkazı Dünya’nın yörüngesine çekebileceğini ve bu durumun uyduların hasar görme ihtimalini bin kat artırabileceğini ortaya koyuyor. Tucker, “Bu cins bir senaryo hâlâ Dünya’yı dolaylı olarak etkileyebilir” diyor.

Eğer bu enkazlar yörüngedeki uydulara ziyan verirse, dünya genelinde internet ilişkisi, navigasyon sistemleri, finansal piyasalar ve askeri operasyonlar önemli formda aksayabilir.

Güneş dinamikleri uzmanı Dr. Paul Wiegert’e göre YR4, Ay’a çarparsa son 5 bin yılda yaşanan en büyük çarpma olacak. Devasa boyutu, bir uzay istasyonunu ya da uyduları rahatlıkla yok edebilecek güçte.

Yetkililer, şu an için panik yapılacak bir durum olmadığını lakin gelişmelerin dikkatle takip edilmesi gerektiğini vurguluyor.