Netanyahu için yolun sonu! İpi çekildi! Kaçacak ülke arıyor
İsrail’in Gazze’de gerçekleştirdiği soykırıma dayanak veren Batı ittifakı ağız değiştirdi. ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu çıkarması sonrası verdiği bildirilerin akabinde İsrail’e takviyesini her fırsatta lisana getiren İngiltere, Fransa, Kanada üzere Batılı ülkeler soykırıma dönüşen vahşetin durması için Tel Aviv’e birinci kere “artık yeter” dedi.
Yayınlanan ortak deklarasyon, İsrail’e güçlü bir ihtar olarak değerlendirilirken Avrupa Birliği (AB), Hollanda’nın teklifi üzerine AB-İsrail Paydaşlık Anlaşması’nı gözden geçirecek. Birinci somut adım İngiltere’den geldi. İsrail’le hür ticaret mutabakatı müzakerelerini askıya alan Londra; İsrailli büyükelçiyi Dışişleri’ne çağırdı. Tel Aviv “Karar, İngiltere iktisadına ziyan vermeyi göze alan iç siyasi hesapların ürünü” diye reaksiyon gösterdi. İngiltere Dışişleri Bakanlığının “Filistin devletinin tanınması konusunda ortaklarımızla uyum halindeyiz” açıklamasına yanıt veren İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü ise “İngiliz Mandası tam 77 yıl evvel sona erdi” tabirini kullandı. İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer ise “Gazze’de sivillerin durumunda bir gelişim görmediğimize nazaran daha sert tutum almalıyız” daveti yaptı.
ÇİZGİYİ AŞTI
Yaşanan gelişmeleri gazetemize kıymetlendiren eski TÜSİAD Genel Sekreteri ve Paris Bosphorus Enstitüsü Başkanı Bahadır Kaleağası, kapalı kapılar gerisinde çok önemli görüşmelerin yapıldığını belirterek “AB’nin son İsrail-Gazze açıklaması son derece önemli bir ihtar ve bunun sonuçları olacak” dedi.
Netanyahu’nun çizgiyi aştığı konusunda genel bir kabulün oluştuğunu belirten Kaleağası “Bundan sonrasında farklı atılımlar gelir. Netanyahu da ferdî olarak bedel ödeyebilir. Batı’da ‘buraya kadar bu türlü geldi lakin şimdiye kadar geldiği üzere gitmez’ fikri baskın çıkıyor. Bundan sonra İsrail’e karşı sert siyasetler gelişebilir. Süreç İsrail’in aleyhine döndü. Yapay zekâ, kuantum bilişim, güç verimliliği üzere global rekabet bahislerinin öncelik olduğu dönemdeyiz; Orta Doğu dertleri gündemden düşsün tercih edilir. Buna Suriye konusu da dâhil. Ayrıyeten Putin ve Rusya-Ukrayna denklemi de bu değerlendirmeye dâhil. Suriye özelinde Ruslar ve Çin gelmeden ABD ve Avrupa bölgede kontrol istiyor. Şunu net olarak söyleyebilirim ki bir devir daha kapanıyor. Batılı ülkeler ve aktörler Filistin ve Suriye konusunun gündemden düşmesini istiyor. Türkiye genel olarak yanlışsız yerde durdu. Türkiye geçen periyoda dair risk aldı ve gidişat denetim dışına çıkmadı. Yapan, barışa eksenli teşebbüsler milletlerarası seviyede olumlu tesirler doğurdu. Orta Doğu’da barış Türkiye için büyük fırsat. Türkiye, Batı dünyası içerisinde de gücünü pekiştirme fırsatı yakaladı. Artık tesirli bir ekonomik siyaset, hukuk devleti ve yapısal ıslahat gündemi ile global rekabette yükselme zamanıdır” dedi.
Filistin Diyalog Grubu Başkanı Sadık Ebu Omar, Batı’da artan hoşnutsuzluğun şimdi İsrail saldırganlığını durdurmaya yönelik gerçek bir siyasi iradeye dönüşmediğini söyledi.
Ebu Omar “Özellikle ABD’nin niyetleri konusunda önemli kuşkular var. Ayrıyeten Asya’daki jeopolitik değişimler, Batı’nın İsrail’e koşulsuz takviye verme yaklaşımının maliyetini tekrar değerlendirmesine sebep oluyor. Bilhassa İsrail’in uygulamalarına yönelik soykırım suçlamalarının artması, bu süreci daha da hızlandırmaktadır. Tüm bu ögeler, Tel Aviv’in daha kırılgan ve izole bir yola girdiğini, bölgedeki klasik sağlam ortak pozisyonunun zayıflamakta olduğunu göstermektedir” dedi.
İLTİCA SENARYOSU GÜNDEMDE
İsrail içinde Netanyahu’ya tepkiler artarken, kendi partisi Likud içinde “kıskaç daralıyor” değerlendirmesi yapılıyor. İç ve dış baskıların dozuna bağlı olarak Netanyahu ile ailesi için iltica edebileceği ülke senaryosunun bile gündeme geldiği konuşuluyor.
