Çin ekonomisinde beklenmedik gelişme
Çin iktisadı, yılın birinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde yıllık bazda yüzde 5,4 büyüme kaydetti. Birinci çeyrekteki büyüme, hükümetin bu yıl “yüzde 5 civarında” olmasını öngördüğü büyüme amacının üzerinde gerçekleşti. Martta perakende satışlar yıllık bazda yüzde 5,9, sanayi üretimi yüzde 7,7 artarken, sabit sermaye yatırımları birinci çeyrekte geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 4,2 yükseldi.
HEDEFLERİ GERİDE BIRAKTI
Ulusal İstatistik Ofisi (UİB) datalarına nazaran, gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), Ocak-Mart 2025 periyodunda, geçen yılın birinci çeyreğine nazaran yüzde 5,4 arttı. Birinci çeyrekteki büyüme oranı, hükümetin bu yıl “yüzde 5 civarında” olmasını öngördüğü büyüme amacının üzerinde gerçekleşti. GSYH birinci çeyrekte, 2024’nin son çeyreğine nazaran yüzde 1,2 artış kaydetti.
Çin iktisadı, 2024’te yüzde 5 büyüyerek hükümetin “yüzde 5 civarında” olmasını öngördüğü yıllık büyüme gayesini yakalamıştı. Hükümet bu yıl için de birebir oranda büyüme gayesi belirlemişti.
ABD’nin “karşılıklı tarife” artışları ve Çin’in karşılık vermesiyle tırmanan ticaret tansiyonunun yarattığı ekonomik belirsizlik ve dünya iktisadında sakinlik beklentilerinin yılın geri kalanında büyümeyi olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
İÇ TALEBİ CANLANDIRMAYA YÖNELİK ADIMLAR ATILDI
Mart ayı bilgileri, tüketimin ve üretimin yılın birinci iki ayına kıyasla daha süratli arttığını gösterirken, gayrimenkul dalındaki süregelen düşüş yatırımlardaki artışı olumsuz etkilemeyi sürdürdü.
Tüketimin ölçüsü kabul edilen perakende satışlar, birinci iki aydaki yüzde 4’lük artışın akabinde martta yüzde 5,9 yükseldi. Hükümet, tarife artışlarıyla engellenen dış talebi dengelemek hedefiyle bu yıl iç talebi canlandırmaya yönelik siyasetlere öncelik vereceğini bildirmişti.
Çin’deki 2024’te perakende satışlar yüzde 3,5 artış gösterirken iç talepteki zayıflığın tesiri yıl boyunca hissedilmişti.
SANAYİ ÜRETİM İVMESİ YÜKSELDİ
Yıllık cirosu 20 milyon yuanın (yaklaşık 2,72 milyon dolar) üzerindeki sanayi işletmelerinin üretim çıktılarının hesaplandığı sanayi üretimi martta geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 7,7 arttı. Sanayi üretimindeki artış, birinci 2 aydaki yüzde 5,9’luk artışın üzerine çıkarken üretim ivmesinin yükselişine işaret etti.
Ancak üretimdeki artışta, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifelerini artıracağına yönelik beklentilerin tesiriyle artan ön sevkiyatları yetiştirmek üzere ihracata yönelik yapılan üretimin tesiri oldu. Çin’de sanayi üretimi 2024 genelinde 5,8 artış kaydetmişti.
GAYRİMENKUL YATIRIMLARI DÜŞTÜ
Öte yandan altyapı, taşınmazlar, makine ve donanım harcamalarını içeren sabit sermaye yatırımları, birinci 3 ayda yıllık yüzde 4,2 artarken, birinci 2 aydaki yüzde 4,1’lik artışın üzerine çıktı.
Gayrimenkul dalında son 3 yıldır süregelen düşüşün genel yatırımlar üzerindeki baskısı yeni yılda da devam etti. 2024 genelinde yüzde 10,6 düşüş kaydeden gayrimenkul yatırımları bu yılın birinci 3 ayında da yüzde 9,9 geriledi.
Çin’de sabit sermaye yatırımları 2024 genelinde yüzde 3,2 artmıştı.
İŞSİZLİK VE KİŞİ BAŞI GELİR
Ülkede şubat sonunda yüzde 5,4 olan kentlerdeki genel işsizlik oranı mart prestijiyle yüzde 5,2’e geriledi.
Kişi başına nominal gelir, birinci çeyrekte yıllık yüzde 5,5 artışla 12 bin 179 yuana (1660 dolar) çıktı. Kentlerde kişi başına gelir 15 bin 887 yuan (2 bin 162 dolar), kırsal bölgelerde ise 7 bin 3 yuan (953 dolar) oldu.
Çin’de lokal idarelerin borç sorunları, gayrimenkul dalındaki düşüş, zayıf iç talep ve fiyat artışlarındaki deflasyon eğilimi üzere kronikleşen sorunlara ek olarak bu yıl ABD’nin tarife siyasetiyle artan dış belirsizliklerin de ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemesi bekleniyor.
