BM’den İsrail’e Suriye uyarısı
BM Güvenlik Kurulu’nda (BMGK), Cezayir ve Somali’nin talebi üzerine İsrail’in Suriye’ye yönelik ataklarına ait acil oturum düzenlendi.
Burada üye ülkeleri bilgilendiren BM Orta Doğu, Asya ve Pasifik’ten Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Khaled Khiari, İsrail’in 8 Aralık’tan bu yana Suriye genelinde yüzlerce hava saldırısı düzenlediğini söz etti.
İsrail ordusunun Golan’daki ayrıştırma bölgesinde birçok askeri mevzi inşa ettiğini de duyurduğunu lisana getiren Khiari, İsrailli yetkililerin ayrıyeten İsrail’in “öngörülebilir gelecekte” Suriye’de kalma niyetinden de bahsettiklerine dikkati çekti.
“SURİYE’NİN KIRILGAN GEÇİŞ SÜRECİNİ TEHDİT EDİYOR”
Khiari, “Bu üzere alandaki fiili durumlar basitçe geri döndürülemez niteliktedir ve Suriye’nin kırılgan siyasi geçiş sürecini tehdit etmektedir.” ihtarında bulundu.
İsrail’in, “Suriye’nin kendi güvenlik çıkarları için bir tehdit haline gelmesine müsaade vermeyeceğini” söz ettiğini anımsatan Khiari, BMGK’nin 14 Mart’ta yayımladığı açıklamada, Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne güçlü bağlılığın teyit edildiğini ve tüm devletlere bu unsurlara hürmet göstermeleri, ayrıyeten Suriye’yi daha da istikrarsızlaştırabilecek her türlü hareket ve müdahaleden kaçınmaları davetinde bulunulduğunu söyledi.
Khiari, “BMGK’nin, Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığı her geçen gün daha da büyük ehemmiyet kazanmaktadır.” dedi.
Suriye’nin 14 yıllık ihtilafın akabinde istikrar kazanma fırsatının desteklenmesi ve korunması gerektiğinin altını çizen Khiari, “Bölgesel barış ve güvenliğin sağlanmasının tek yolu budur.” değerlendirmesinde bulundu.
Khiari, Suriye’nin bir yol ayrımında olduğunu ve kapsayıcı bir siyasi geçiş sürecine devam etme bahtını hak ettiğini belirterek lakin bu türlü bir süreçle Suriye halkının çatışmayı geride bırakabileceğini, iktisadını tekrar canlandırabileceğini ve bölgesel istikrara katkıda bulunabileceğini lisana getirdi.
Kısa vadeli ve taktiksel güvenlik atılımları ya da kazanımların iki komşu ortasında bir barış muahedesi ihtimalini zayıflattığını söyleyen Khiari, birebir vakitte bu durumun uzun vadeli istikrarı da baltaladığını tabir etti.
“AYRIŞTIRMA BÖLGESİNDE UNDOF DIŞINDAKİ HİÇBİR ASKERİ GÜÇ YA DA FAALİYETE MÜSAADE VERİLMEMELİ”
BM Genel Sekreteri’nin Barış Operasyonlarından Sorumlu Yardımcısı Jean-Pierre Lacroix de İsrail ordusunun, Suriye ile İsrail ortasında 1974’te imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması”nın Suriye tarafını kapsayan kısımda 12 noktayı işgal ettiğini bildirdi.
İsrail’in ateşkes çizgisi boyunca da hareket kısıtlayıcı mahzurlar inşa etmeyi sürdürdüğünü belirten Lacroix, “İsrail, birçok kere ateşkes çizgisini geçerek hava araçları uçurmuş, helikopterlerle ayrıştırma bölgesine girmiştir.” tabirini kullandı.
Lacroix, İsrail’in ayrıştırma bölgesinde de BM’nin Golan Tepeleri’ndeki Ateşkes Müşahede Gücü (UNDOF) ile Golan Müşahede Kümesi işçisine yönelik birtakım hareket kısıtlamaları uygulamaya devam ettiğine dikkati çekerek, bölgedeki sivillerin hareketlerine yönelik kısıtlamaların da sürdüğünü vurguladı.
Bazı bölgelerdeki sakinlerin İsrail ordusunun faaliyetlerinden kaynaklanan kesintiler nedeniyle protestolarda bulunduğunu söyleyen Lacroix, kimi sakinlerin de İsrail ordusunun köylerinden ayrılması talebiyle UNDOF’a başvurduğu bilgisini verdi.
Lacroix, “Tüm tarafların, ayrıştırma ve sınırlama bölgelerinde müsaadesiz tüm varlıklara son vermek ve ateşkesi ve Suriye Golanı’ndaki istikrarı zedeleyecek her türlü aksiyondan kaçınmak da dahil olmak üzere, 1974 Kuvvetlerin Ayrıştırılması Muahedesi kapsamındaki yükümlülüklerine bağlı kalmaları hayati kıymet taşımaktadır.” dedi.
Ayrıştırma bölgesinde UNDOF dışındaki hiçbir askeri güç ya da faaliyete müsaade verilmemesi gerektiğinin altını çizen Lacroix, UNDOF’un vazife alanı içinde hareket serbestisine sahip olmasının kıymetine işaret etti.
Lacroix, “UNDOF ile Golan Müşahede Kümesi çalışanının misyonlarını yerine getirirken hareket özgürlüğü, güvenliği ve emniyeti en yüksek önceliğe sahiptir.” diye konuştu.
İSRAİL’İN SURİYE TOPRAKLARINDAKİ İŞGALİNİ DERİNLEŞTİRMESİ
İsrail ordusu, 1967’den bu yana işgal altında tuttuğu Golan Zirveleri’nde, buraya bitişik tampon bölgeyi 8 Aralık 2024’te işgal etmişti.
İsrail birlikleri, işgali tampon bölgenin de ilerisine taşıyarak başşehir Şam’ın 20 kilometre yakınına ulaşmıştı.
İki ülke ortasında 1974’te imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Mutabakatı ile Golan Tepeleri’ndeki tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin sonları belirlenmişti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suriye’nin güneyindeki işgalin kalıcı olacağı iletisini vermiş ve Suriye’nin egemenliğine karşıt olarak güney bölgesinin silahsızlandırılması talebinde bulunmuştu.
