Ölümsüzlük için milyarlarca dolar ödüyorlar! İşte ölümden kaçanların ‘RTR242’ hayali!
Yapay zekâdan biyoteknolojiye, milyarlarca dolarlık yatırımla gençlik iksiri peşinde koşuluyor.
- Teknoloji dünyasının en varlıklı isimleri, yaşlanmayı durdurmak ve insan ömrünü uzatmak için laboratuvarlara milyarlar akıtıyor. Gençlik vadeden haplar geliştiriliyor, hücreler yine programlanıyor, yapay zekâ biyolojinin içine giriyor.
Peki şimdiye kadar ne başarıldı, kim ne kadar yatırım yaptı ve bu yarışın sonunda hakikaten vakti geri almak mümkün mü?
GENÇLİĞİ TEKRAR İNŞA ETMEK İSTİYORLAR: RETRO BIOSCIENCES
Bu yarışın en dikkat cazibeli teşebbüslerinden biri, OpenAI CEO’su Sam Altman tarafından desteklenen Retro Biosciences. 2021’de kurulan şirket, Altman’ın şahsî servetinden sağlanan 180 milyon dolarlık yatırım ile yola çıktı.
Retro’nun CEO’su Joe Betts-LaCroix, dünyanın en küçük bilgisayarını geliştirmiş bir bilim insanı. Artık ise amacı çok daha tezli: İnsan ömrüne 10 sağlıklı yıl eklemek.
YAŞLANMAYI DURDURAN MOLEKÜL: RTR242
Şirketin birinci klinik denemelerinde odaklandığı molekül RTR242. Bu deneysel ilaç, yaşlandıkça bozulmaya başlayan ve Alzheimer üzere hastalıklara yol açan otofaji sürecini tekrar etkinleştirmeyi amaçlıyor. İlaç yapay zeka modülü kullanılarak geliştirilmeye çalışılıyor.
Otofaji, hücrelerin içindeki hasarlı ya da kullanılmayan yapıların geri dönüştürülmesini sağlayan doğal bir sistem. Fakat yaşlandıkça bu sistem bozuluyor. Retro’nun maksadı, bu süreci yine başlatarak beynin kendini temizlemesini ve yenilemesini sağlamak.
YAŞLANMAYI SIFIRLAMAK MÜMKÜN MÜ?
Retro Biosciences, sırf Alzheimer ve Parkinson üzere hastalıklara deva bulmayı değil, birebir vakitte biyolojik yaşı geri almayı hedefliyor. Betts-LaCroix, bu tedavilerin “biyolojiyi daha genç bir düzeye döndürmeyi” amaçladığını söylüyor.
Şirket şu anda denemelerini klinik öncesi evrede sürdürüyor. Fakat Silikon Vadisi’nde umut büyük: Şayet başarılı olunursa, yaşlı hücrelerin gençleşmesi artık sırf bir hayal olmaktan çıkabilir.
BU ALANDA KİMLER UĞRAŞIYOR?
RETRO BIOSCIENCES: SAM ALTMAN’IN GENÇLIK LABORATUVARI
Yatırım: 180 milyon dolar (Sam Altman’ın şahsî servetinden)
Odak: Yaşlanmayı aksine çevirecek ilaç ve tedaviler
Retro’nun en dikkat cazip çalışması, hücrelerin kendi çöplerini temizleme sistemi olan otofajiyi tekrar etkinleştirmeyi hedefleyen RTR242 isimli ilaç. Bu molekül, Alzheimer ve Parkinson üzere hastalıkların temel sebeplerine karşı umut vadediyor.
Şirket, ayrıyeten kök hücre temelli kan yenileme ve hudut sistemi tedavileri üzerine de çalışmalar yürütüyor. OpenAI’nin özel bir GPT versiyonu da protein tasarımı ve hücresel programlamada faal rol alıyor.
PETER THIEL: KRİYOJENİK HAYALLER
Yatırımlar: Unity Biotechnology, Methuselah Vakfı, Alcor Life Extension Foundation
Toplam Takviye: Milyonlarca dolar
Thiel, yaşlanan hücreleri amaç alan ilaçlara ve meyyit vücutların dondurularak gelecekte diriltilmesini amaçlayan kriyojeniğe yatırım yaptı. Mevti “mantıksız bir gerçeklik” olarak gördüğünü her fırsatta lisana getiriyor.
LARRY ELLISON: VEFATI MANTIKSIZ BULUYOR
Yatırımlar: Ellison Tıp Vakfı, Ellison Teknoloji Enstitüsü
Toplam Takviye: 600 milyon dolardan fazla
Oracle kurucusu Ellison, biyomedikal araştırmalara yüz milyonlarca dolar aktardı. Vefatı hiçbir vakit kabullenmediğini söyleyen Ellison, 2016’da kanser araştırmalarına da büyük bağışlarda bulundu.
LARRY PAGE VE SERGEY BRIN: GOOGLE’DAN SONSUZ YAŞ PROJESI
Yatırım: Calico Labs, Verily Life Sciences
Toplam Takviye: 1 milyar dolardan fazla
Google’ın kurucuları, yaşlanmayı yavaşlatmaya odaklanan Calico Labs ve Verily Life Sciences projeleriyle dikkat çekiyor. Brin, Parkinson riskine karşı ferdî motivasyonla da milyar dolarlar harcadı.
MARK ZUCKERBERG: “100 YAŞ YENI OLAĞAN OLACAK”
Yatırımlar: Chan Zuckerberg Teşebbüsü, Breakthrough Ödülü
Amaç: İnsanların 100 yaş üstü yaşamalarını sıradan hale getirmek
Zuckerberg, biyoteknoloji projelerini desteklemek için milyonlarca dolar fon sağladı. Çiftin kurduğu Breakthrough Mükafatı, önde gelen bilim beşerlerine her yıl milyonlarca dolar kazandırıyor.
JEFF BEZOS: ALTOS LABS ILE HÜCRESEL GENÇLEŞME
Yatırım: Altos Labs
Hedef: Hücreleri gençleştirmek, yaşlanmayı bilakis çevirmek
Bezos, yatırımın yanında ömür şekliyle da öne çıkıyor. Sistemli idman, tabiat sporları ve özel idman programlarıyla biyolojik yaşını aşağı çekmeye çalışıyor.
BRYAN JOHNSON: İNSAN DENEYINE DÖNEN MILYARDER
Proje: Project Blueprint
Sonuç: 5,1 yıl biyolojik yaş geri kazanımı
Katı bir beslenme ve supplement programıyla yaşayan Johnson, biyolojik yaşını birkaç yıl geri alarak dünya rekoru kırdı. Lakin yolu tartışmalı bulunuyor.
PEKİ YA KUR’AN MEVT HAKKINDA NE DİYOR?
1. Mevtin Kaçınılmazlığı
Kur’an’da mevtin her canlının kesinlikle tadacağı bir gerçek olduğu sık sık hatırlatılır:
“Her nefis vefatı tadacaktır.” (Âl-i İmrân 3/185, Enbiyâ 21/35, Ankebût 29/57)
İnsanın serveti, gücü yahut teknolojisi ne olursa olsun, mevtten kaçamayacağı vurgulanır.
2. Mevtin Allah’ın Takdiriyle Gerçekleşmesi
Kur’an’da vefatın bir “tesadüf” değil, Allah’ın belirlediği vakitte gerçekleştiği tabir edilir:
“Hiçbir can Allah’ın müsaadesi olmadan ölmez. O, belirlenmiş bir vakte nazaran yazılmıştır.” (Âl-i İmrân 3/145)
3. Dünya Hayatının Geçiciliği
Kur’an’da mevt, beşere dünyanın faniliğini ve ahiretin ebedîliğini hatırlatır:
“Bu dünya hayatı yalnızca bir oyun ve oyalanmadır. Asıl yurt ise ahiret yurdudur, keşke bilselerdi!” (Ankebût 29/64)
4. Mevt Meleği ve Canın Alınması
Ölüm anı da detaylı formda anlatılır. Canın alınmasıyla ilgili ayetlerde “Melekler” ve bilhassa Azrâil olarak bilinen “ölüm meleği”nden bahsedilir:
“De ki: Size vekil kılınan vefat meleği canınızı alacak, sonra Rabbinize döndürüleceksiniz.” (Secde 32/11)
5. Mevt Sonrası ve Diriliş
Kur’an’a nazaran mevt son değildir; insan yine diriltilecek ve hesaba çekilecektir:
“Sonra kesinlikle öldürüleceksiniz. Sonra da kesinlikle diriltileceksiniz.” (Mü’minûn 23/15-16)
6. Vefatın Bir İmtihan Oluşu
Ölüm, insan için bir son değil, imtihanın tamamlanışıdır:
“Hanginizin daha hoş işler yapacağını denemek için mevti ve hayatı yaratan O’dur.” (Mülk 67/2)
