Ekonomi

Emtia piyasaları Fed’in faiz kararı sonrası karışık seyretti

Emtia piyasalarında, Fed faiz kararı ile Fed Başkanı Powell’ın mesajları başta olmak üzere, dünya genelinde merkez bankalarının kararları ve liderlerin açıklamaları fiyatlamalarda tesirli olurken, gelecek hafta ise piyasalar ABD’nin büyüme verisini odağına alacak.

Fed’in siyaset faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına çekmesi ve Lider Jerome Powell’ın “kısa vadede enflasyon riskleri üst, istihdam riskleri aşağı yönlü” iletisinin fiyatlamalar üzerindeki tesiri öne çıkarken, Fed, indirimin yanında ekonomik projeksiyonlarını güncelleyerek federal fon oranına ait yıl sonu kestirimini yüzde 3,6’ya çekti ve bu güncelleme 2025’te ek gevşeme muhtemelliğine işaret etti.

Bununla birlikte Powell, toplantı sonrasında daha “nötr” bir siyaset duruşuna gerçek adım attıklarını, 50 baz puanlık bir indirim için yaygın dayanak bulunmadığını vurguladı.

Böylece Fed, Aralık 2024’ten bu yana birinci faiz indirimini gerçekleştirdi. Para piyasalarında ek gevşeme beklentileri 2026’ya taşınırken, gelecek yıl için üç indirim mümkünlüğü da fiyatlandı.

Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari bu haftaki indirimi desteklediğini ve yıl içinde iki indirim daha öngördüğünü belirtirken, yeni atanan ve son toplantıda 50 baz puan indirim tarafında karşı oy kullanan Stephen Miran, tarifelerin enflasyonist tesir doğurmayabileceğini tabir etti.

Küresel cephede, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in telefon görüşmesine ait olumlu açıklamalar takip edildi. İki başkanın Rusya-Ukrayna Savaşı’na dair de görüş alışverişinde bulunduğu aktarıldı. Trump’ın ekim sonunda Güney Kore’de düzenlenecek APEC Zirvesi’nde Şi ile yüz yüze görüşeceğini açıklaması, iki ülke ortasındaki diplomatik temasları yatırımcıların odağına taşıdı.

Ayrıca yatırımcıların odağında ABD ile Birleşik Krallık ortasında yapay zeka, sivil nükleer güç, füzyon ve kuantum teknolojilerini kapsayan Teknoloji Refahı Anlaşması’na yönelik mutabakat zaptı da yer aldı.

Öte yandan, İngiltere Merkez Bankası (BoE) siyaset faizini yüzde 4’te sabit tuttu ve niceliksel sıkılaştırmanın suratını yavaşlattı.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, düzenleme çerçevesinde “sadeleştirme” vurgusuyla faal ve verimli kontrol sayesinde finansal sistemin dayanıklılığının korunacağını söz etti. Avro Bölgesi’nde enflasyon ağustosta yıllık bazda yüzde 2 artış kaydetti.

Asya’da Japonya Merkez Bankası (BoJ) faizi 7’ye karşı 2 oyla yüzde 0,5’te bıraktı. Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi ise Fed’in siyaset faizini 25 baz puan indirmesinin akabinde dolara bağlı kur rejimi nedeniyle gösterge faizinde tıpkı oranda kesintiye gitti.

Jeopolitik tarafta ise Avrupa’da devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı, güç emtialarında risk primini canlı tutmayı sürdürürken, Ukrayna’nın Rus petrol tesislerine yönelik taarruzları petrol fiyatları üzerinde tesirli oldu.

Gelecek hafta, Powell’ın değerlendirmeleri ile ABD büyüme ve PCE dataları başta olmak üzere ABD-Çin ortasındaki gelişmeler, emtia fiyatlamalarında belirleyici olmaya devam edecek.

Söz konusu gelişmelerin akabinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,13’te tamamlarken, dolar endeksi yatay seyirle 97,6’da kapandı. Endeks, geçen hafta 96,2 ile son 3,5 yılın en düşük düzeyini görmüştü.

ALTINDA YENİ REKOR

Değerli metaller, tamamlanan haftada dalgalı bir seyir izlerken, sanayi kullanımıyla öne çıkan paladyum hariç müspet bir seyir izledi.

Fed’in faiz indirimi beklentileriyle hafta başından itibaren paha kazanan değerli metaller, Fed Başkanı Jerome Powell’ın belirsiz iletilerinin akabinde gelen kar satışlarıyla gerilese de haftanın son süreç gününde yine dayanak buldu.

Analistler, değerli metallerin merkez bankalarının alımları ve inançlı liman talebinden değerli ölçüde dayanak gördüğünü fakat Fed’in siyaset görünümünün temel yönlendirici öge olmaya devam ettiğini belirtti.

Altının ons fiyatı, faiz kararının akabinde 3 bin 707 dolara çıkarak rekor tazelerken, Powell’ın açıklamaları sonrasında kar satışlarıyla gerileyen altın, haftayı yılbaşından bu yana yüzde 40,5 paha kazanarak 3 bin 685 dolardan müspet bir seyirle tamamladı.

Gümüşün ons fiyatı, altına paralel olarak yükselişini sürdürdü. 2011’den bu yana görülen en yüksek düzeylere çıkan gümüş, yılbaşından bu yana yüzde 43,1 bedel kazanarak haftayı 43,08 dolardan tamamladı.

Analistler, dünyanın en büyük gümüş tüketicisi Hindistan’da yatırım ve sanayi talebinin güçlenmesiyle stokların azaldığını, bunun da global fiyatları 14 yılın tepesine yakın düzeylerde tuttuğunu kaydetti.

Bu gelişmelerle pahalı metallerde, ons bazında fiyatlar, gümüşte yüzde 2,1, altında yüzde 1,2, platinde yüzde 0,9 bedel kazanırken, paladyumda yüzde 4 bedel kaybetti.

BAZ METALLER NEGATİF BİR SEYİR İZLEDİ

Baz metaller, tamamlanan haftada negatif bir seyir izledi. Fed karar metnindeki önlemli ton ve Powell’ın “risk idaresi amaçlı” faiz indirimi vurgusu, global büyümeye ait soru işaretlerini tam olarak gidermedi ve Çin’den gelen makro ekonomik datalarda baz metaller üzerinde baskı oluşturdu.

Çin cephesinde açıklanan datalar, ekonomik aktivitenin zayıf seyrettiğine işaret etti. Emlak bölümü ve altyapı talebindeki sakinlik, çelik ve bakır üzere metallere yönelik iç talebi törpülerken, ülkenin ham çelik üretimi haziranda yıllık bazda yüzde 9 geriledi. Çimento ve cam tüketimindeki düşüş de inşaat kesimindeki zayıflığın göstergesi oldu.

Buna rağmen, ekonomiyi desteklemek gayesiyle sürat verilen altyapı yatırımlarıyla Çin, demir cevheri ve alüminyum üzere alanlarda üretimi rekor düzeylere yaklaştırdı. Haziranda alüminyum üretimi yıllık yüzde 3,4 arttı. Bu eğilim, global alüminyum arzının yüksek kalmasına katkı sağlayarak fiyatları sınırladı.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında çinkoda yüzde 1,9, alüminyumda yüzde 1, nikelde ve kurşunda yüzde 0,7, bakırda yüzde 0,2 bedel kaybetti.

PETROL FİYATLARINDA TALEP ENDİŞESİ

Düşük faiz oranlarının petrol talebini desteklemesine rağmen, Fed’in son faiz indirimi sonrası piyasaların bu yıl iki ek faiz indirimini şimdiden fiyatladığına ait haber akışı yükselişi sınırladı.

ABD’de distilat stoklarının 1 milyon varil artış beklentisine karşılık 4 milyon varil yükselmesi, ülke petrol talebine yönelik tasaları artırarak fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Bununla birlikte, analistler, arz tarafında OPEC+’ın planladığı üretim artışları ile ABD’deki yakıt eserleri stoklarındaki arz fazlası sinyallerinin piyasaları olumsuz etkilediğini belirtti.

Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,8 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 1,8 paha kaybetti.

TARIM EMTİALAR NEGATİF SEYRETTİ

Tarım emtiaları, tamamlanan haftada arz fazlası beklentileriyle negatif bir seyir izledi.

Buğday ve mısırda rekor üretim kestirimleri ile yüksek stok öngörüleri fiyatları aşağı taraflı baskılarken, Avrupa, Rusya ve Kuzey Amerika’daki güçlü rekolte beklentileri, alıcıların pazarlık gücünü artırarak global fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Soya fasulyesinde rekor düzeydeki iç sürece ve biyoyakıt kaynaklı yağ talebi düşüşü sınırlasa da yaklaşan Güney Amerika hasadı ve ABD’deki arz beklentileri nedeniyle haftayı negatif seyirle tamamladı.

Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar pirinçte yatay seyrederken, soya fasulyesinde yüzde 1,9, mısırda yüzde 1,3, buğdayda yüzde 0,2 azaldı.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 8, pamukta yüzde 0,8 ve şekerde yüzde 2,1 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 2,7 azalışla tamamladı.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu